Sicill-i Ahval Defterleri'ne göre Tosyalı memurlar (1879-1909)

Abstract

Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyıla gelindiğinde modernleşme çabalarıyla birlikte memur sayısında önemli artışlar olmuştur. Bunun sonucunda memurların özlük hakları, denetim ve kontrolü gibi bir takım sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu sorunların üstesinden gelebilmek için 1879’da Dâhiliye Nezareti bünyesinde bir Sicill-i Ahval Komisyonu kurulmuştur. Bu çerçevede memurların sicilleri (terceme-i halleri) Sicil Defterleri’ne kaydedilmeye başlanmıştır. Fakat daha sonra görülen aksaklıklar üzerine 1896’da Sicill-i Ahval Komisyonu lağvedilerek yerine Memûrin-i Mülkiye Komisyonu kurulmuştur. II. Meşrutiyet’in ilânından sonra ise memurlara ait işlerin nezaretlerce yürütülmesi kabul edilerek Memûrin-i Mülkiye Komisyonu kaldırılmış, daha sonra ise Dâhiliye Nezâreti bünyesinde Memurîn ve Sicill-i Ahvâl İdâresi ihdas edilmiştir. Bu tarihten itibaren memurlara ait siciller, dosyalar halinde tutulmaya devam etmiştir. Bu çalışmada T.C Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’nde Dâhiliye Defterler Fonu’nda yer alan 41 Tosyalı memurun biyografileri incelenerek bir takım sonuçlar elde edilmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede Tosyalı memurların adı, baba adı ve lâkabı, eğitim gördükleri okullar ve eğitim durumları, meslekleri, maaşları, görev yaptıkları bölgeler, bildikleri lisanlar, aldıkları ödüller ve cezalar gibi pek çok tespitlerde bulunulmuştur