OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ VE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÇOCUK İSTİSMARINA YÖNELİK FARKINDALIKLARININ BELİRLENMESİ

Abstract

Dünya‟da çıkan savaş ve çatışmalardan en çok etkilenenlerin başında çocuklar gelmektedir. Çocuk hakları kavramı I. Dünya Savaşı‟ndan sonra savaş mağdurları çocukların haklarını korumaya yönelik olarak Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi ile dünya ve eş zamanlı olarak ülkemizde de gündeme gelmiştir. II. Dünya Savaşı sonrası ise çocuk haklarını koruma amaçlı olarak Çocuk Hakları Bildirgesi kabul edilmiştir. Hızla gelişen dünyada sosyal kalkınma anlayışına paralel olarak çocuk haklarının önemi ve çocuk ihmal ve istismarına duyulan ilgi artmaktadır. Sürekli evrimleşen sosyo kültürel yapının içerisinde teknolojik gelişmelere ve annelerin çalışma hayatına girmesine bağlı olarak çocuk ihmal ve istismarı sürekli artış göstermektedir. Sürekli olarak artış gösteren ihmal ve istismar konularında, okul öncesi eğitime ve okul öncesi öğretmenlerine toplumsal bilincin oluşması, istismar ve ihmalin engellenmeleri konularında önemli sorumluluklar düşmektedir. Okul öncesi öğretmenlerinin ihmal ve istismar durumlarını tespit edebilmeleri ve hangi mercilere bildirimde bulunmaları konularında bilgi sahibi olması bir gerekliliktir. Nitekim okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim dâhilinde olması bu gerekliliği destekler niteliktedir. Bu araştırma; okul öncesi öğretmen adaylarının ve okul öncesi öğretmenlerinin çocuk ihmal ve istismarı konularında farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, 500 okul öncesi öğretmen adayı ile fiziksel, duygusal ve cinsel istismar alt boyutlarına yönelik anket formu, 50 okul öncesi öğretmeni ile görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk istismar ve ihmalini saptayabilme düzeylerinin yeterli düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul öncesi öğretmen adayları ve öğretmenleri, ahlaki ve kanuni anlamda çocuk ihmal ve istismarı ile vii

karşılaştıklarında bu konuyu yetkili mercilere bildirmekten kendilerini sorumlu hissettiklerini belirtmişlerdir.. Çalışma sonucunda okul öncesi öğretmen adaylarının ve öğretmenlerinin çocuk ihmal ve istismarı konularında gerekli bilince sahip oldukları fakat daha fazla eğitime ihtiyaç duydukları sonucuna ulaşılmıştır.