Orman yollarının teknik yeterliliklerinin tespiti ve haritalanması üzerine bir araştırma: Karacaören İşletme Şefliği örneği

Abstract

Orman yollarının işlevlerini en iyi şekilde ve uzun süre yerine getirebilmesi için Orman yol ağını oluşturan yolların teknik yeterlilik değişkenleri ve bu değişkenlerin belirteçleri belirlenerek CBS veri tabanında haritalandırılarak her bir orman yol geçkisinin teknik yeterlilik durumunun belirlenmesi ve topografik faktörlerle olan ilişkisi bu çalışma ile ortaya konulmuştur. Çalışma kapsamında orman yol ağını oluşturan yolların teknik yeterliliklerinin belirlenmesi için incelenen 11 farklı değişken; platform genişliği, hendek, kurp ve laselerde yol genişleme, üstyapı, hidrolojik yapı, yol gölgelenme, kazı-dolduru şevi stabilizasyonu, platformda bozulma, düşey eğim ve yol platformunda bitki yetişmesi durumlarıdır. Her bir orman yolu parçasının teknik yeterlilik durumunun konumsal olarak belirlenmesiyle orman yol ağının teknik yeterlilik düzeyinin haritalanması sağlanmıştır. Yine topografik faktörlerden eğim, bakı, toprak özelliklerin orman yollarının teknik standart durumu üzerine olan etkisi GIS ve SPSS yazılımı kullanılarak ortaya konulmuştur. Sonuç olarak orman yollarına ait 11 adet teknik yeterlilik değişkenin her birinin yeterli durumda olmayan miktarları ve konumları belirlenmiş olup, platform genişliğinin ve hendek genişliğinin standartlara uygun düzeyde yapılmadığı tespit edilmiştir. Çalışma ile; yol bakım-onarım önceliklerinin tespiti ve öncelik noktalarının konumlarının belirlenmesi sağlanmıştır. Topografik faktörlerden eğimin platform genişliğine, bakının hendek durumu, platform bozulma durumu, yol platformunda bitki yetişmesi üzerinde, toprak özelliklerinden; toprak derinliğinin platform genişliği, hendek durumu, kazı şevi stabilizasyonu, yol platformunda bitki yetişmesi üzerinde, diğer toprak özelliklerinin platform genişliği, kazı şevi stabilizasyonu, yol platformunda bitki yetişmesi üzerinde, erozyonun platform genişliği, kazı şevi stabilizasyonu, yol platformunda bitki yetişmesi üzerinde etkisi olduğu belirlenmiştir. Böylece topografik faktörlerin değerlendirilmesiyle uygun yol güzergahlarının tespit edilmesi de sağlanabilecektir.