Normal kapalı karaçam (Pinus nigra Arnold) meşcerelerinde hava hallerine bağlı olarak ölü örtü nem içeriğinin belirlenmesi

Abstract

Ölü ince yanıcı madde nem içeriği, yangının başlaması, gelişmesi ve davranışının tahmin edilmesi için hayati bir öneme sahip olduğundan dolayı yangın tehlike oranını etkileyen önemli faktörlerden birisidir. Ölü ince yanıcı madde nem içeriği, doğrudan veya dolaylı olarak yangın potansiyelini ve yangın davranışını etkiler. Yanıcı madde nem içeriği genellikle sıcaklık, nisbi nem, yağış ve rüzgara göre tahmin edilir. Ölü yanıcı maddelerin nem içerikleri ağaç türlerine ve yanıcı madde tiplerine göre değişebilir. Bu çalışmanın amacı, hava hallerine bağlı olarak karaçam meşcerelerindeki ölü örtü ve humus yanıcı maddelerinin nem içeriği değişikliklerini araştırmak ve nem içeriklerini tahmin eden modeller geliştirmektir. Çalışma saf, normal kapalı (%80-90) ve aynı yaşlı Anadolu karaçamı meşcerelerinde yapılmıştır. Nem içeriklerinin ölçülmesi için yanıcı madde örnekleri rastgele alınmıştır. Yanıcı madde nem örnekleri Mayıs – Haziran ve Temmuz aylarında standart ölçüm zamanı olan 13.00’de (sadece Mayıs ayında 09.00 – 13.00 – 17.00’de) alınmıştır. Nisbi nem, sıcaklık, günlük toplam yağış ve rüzgar değerleri ölçülmüştür. Yanıcı madde nem içeriklerini tahmin etmek için regresyon ve korelasyon analizleri yapılmıştır. İnce yanıcı madde nem içeriği üzerinde (ibre, ÇİYM, İYM) en etkili faktörler günlük toplam yağış ve nem olmuştur. İbre nem içeriğinde ki değişkenlik günlük toplam yağış ve nisbi neme bağlı olarak %52 - %88 oranında açıklanmıştır. Humus nem içeriği üzerinde yağıştan sonraki gün sayısı ve günlük toplam yağış etkili faktörler olmuştur. Sonuçlar, Ülkemizde tüm yangın amenajman uygulamaları (örneğin kontrollü yangınların planlanması, yangın tehlike oranları, yangın potansiyeli ve yangın davranışının anlaşılması) için kullanışlı olabilir.