Güneybatı Libya'daki genel nüfus arasında tüberküloza ilişkin bilginin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Libya’nın güney batısındaki genel nüfus arasında tüberküloz hakkındaki bilgi düzeyinin değerlendirmesi amaçlamış ve bu amaçla ziyaretçi merkezlerine gelen kişiler üzerinde yapılan anket ile değerlendirme yapılmıştır. Çalışmada toplam populasyon olarak 2750 kişiye ulaşılmış, bunların arasından populasyonun %10’unu temsil eden 275 kişi seçilmiştir. Tüberküloz ve ziyaretçi bilgisi verileri; cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim düzeyi, ikametgâh, aylık gelir, genel bilgi, tüberküloz hakkında bilgi kaynakları, tüberkülozun neden ve semptomlarının değerlendirilmesi, tüberküloz bulaşması ve tüberküloz için risk faktörleri hakkında tedaviler ve bilgilerin değerlendirilmesini içeren sosyodemografik verilerden oluşmaktadır. Tüberküloz ölçekleri ile ilgili bilgiler, (1) Evet, "bilgisi var" ve (3) hayır "bilgisi yoktu" arasında değişen üç Likert ölçeğinde sınıflandırılmıştır. Ardından, anket verilerini analiz etmek için Sosyal Bilimler İstatistik Paketini (SPSS 25) kullanarak veri analizleri yapılmıştır. Sosyodemografik verileri analiz etmek için yüzdeler ve frekanslar kullanılmıştır. Oluşturulan veri setinin dağılımını test etmek için Kolmogorov-Simirnov testi kullanılmıştır. Tüberküloza ilişkin bilgi düzeylerini bulmak için bir t-testi, kategorik değişkenler arasındaki fark ise ꭓ2 tetsti kullanılarak incelenmiştir. Tüberküloz hakkındaki bilgileri değerlendirmek için üç veya daha fazla grubun bilgi derecelerindeki farklılıkları karşılaştırmak için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Çalışma sonucunda t(256) = -22,880 ve p = 0,000 olarak bulunmuştur. Bu sonuç çalışma esnasında ziyaretçi merkezine gelen kişilerin tüberküloz hakkında bilgiye sahip olmadığı ve/veya bilgilerinin zayıf olduğunu göstermektedir. Elde edilen verilere göre; genle nüfus içerisinde çeşitli eğitim programları oluşturarak tüberküloz hakkında bilgi düzeyinin artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumun bertaraf edilmesi için bu uzmanlık alanında çalışan kurum ve kişilerin vereceği eğitimler ve programlar yardımıyla toplumun tüberküloz hakkındaki bilgisinin geliştiştirileceği düşünülmektedir.