Kadın yöneticilere ilişkin tutum ve karanlık üçlü kişilik özellikleri ile liderlik tarzları arasındaki ilişki

Abstract

Bilgi çağının başlaması ile birlikte bireyden beklenen daha karmaşık süreçlerin üstesinden gelmesi olmuştur. Bireylerden beklenen bu karmaşık süreçleri yönetebilme becerisi günlük hayat yanında iş hayatında da birtakım değişikliklerin oluşmasına neden olmuştur. Yeniden tanımlanan iş kavramı ve çalışan profili sayesinde kadının da iş hayatındaki konumu ve önemi değişmeye başlamıştır. Ancak kadınların lehine olan bu değişimlerin istenilen seviyelere ulaşmadığı görülmektedir. Kadının, istedikleri meslek alanında ve konumda yeteri kadar temsil edilmemesinin altında yatan toplumsal, sosyal ve ekonomik pek çok sebep araştırmacılar tarafından araştırılmaya başlanmıştır. Bu çalışma ise kadın yöneticilere ilişkin tutum ve karanlık üçlü kişilik özellikleri ve liderlik tarzları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için yapılmıştır. Yapılan çalışmaya Türkiye genelindeki okullardan 335 öğretmen ve yönetici gönüllülük esasıyla katılmıştır. Katılımcılardan veri toplamak amacıyla kişisel bilgi formu, kadın yöneticilere ilişkin tutum ölçeği, karanlık üçlü ölçeği ve liderlik tarzları ölçeği olmak üzere dört adet anket, e-posta yoluyla katılımcılara ulaştırılmıştır. Verilere SPSS 20 paket programı ve JASP kullanılarak analiz edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, kadın yöneticilere ilişkin tutum ile cinsiyet, yaş, öğrenim durumu ve yöneticilerinin cinsiyeti değişkenleri arasında anlamlı farklar bulunurken, medeni durum değişkeninde farklılaşma bulunmamıştır. Karanlık üçlü ile yöneticilik deneyimi ve liderlik eğitimi olanlar lehine anlamlı farklar ortaya çıkarken; cinsiyet, yaş, medeni durum ve mesleki kıdem değişkenlerinde farklılıklar görülmemiştir. Liderlik tarzları ile okuldaki görev, okulun öğretim düzeyi, yöneticilik deneyimi, branş ve yöneticinin cinsiyeti arasında anlamlı farklar elde edilirken; cinsiyet ve liderlik eğitimi ile arasında farklılaşmaya rastlanmamıştır. Ölçekler arasındaki ilişkinin incelenmesi için yapılan korelasyon çalışmalarında kadın yöneticilere ilişkin tutum ve karanlık üçlü ve liderlik tarzları arasında ilişki bulunmuştur. Ancak Karanlık üçlü ve liderlik arasında bir ilişki elde edilmemiştir. Elde edilen sonuçlara göre kadın yöneticilere yönelik tutum– karanlık üçlü ve kadın yöneticilere yönelik tutum–liderlik tarzları ile ilgili farklı değişkenlerle yeni araştırmalar yapılarak alanyazına katkı sağlaması umulmaktadır.