GÖRÜNTÜ İŞLEME TEKNİKLERİNİ KULLANARAK OPTİK İŞARET TANIMA SİSTEMİ

Abstract

Bu tezde görüntü işleme teknolojisi ile Optik İşaret Tanıma (OİT) sisteminin geliştirilmesi amaçlamıştır. Hedeflenen amaç doğrultusunda çoktan seçmeli test sınavları cevap kâğıtlarının görüntü işlemeye dayalı okunması için sistem tasarlanmış ve sistem uygulaması ile elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir. Sistem, Microsoft Visual Studio 2013 ile Visual Basic (VB) programlama dili kullanılarak geliştirilmiştir. Sınav kâğıtlarının okunması ve değerlendirmesi işlemi eğiticilerin zamanının önemli bir kısmını alan önemli bir aktivitedir. Bu işlemin doğru ve hatasız bir şekilde gerçekleştirilmesi eğitimin değerlendirilmesi açısından son derece önem arz etmektedir. Gerçekleştirilen sistemde işaretlenen bir veya birden fazla seçeneği tespit etmek için farklı yöntemler kullanılmıştır. Bu yöntemler, optik cevap anahtarı şablonu ve anahtar noktanın (key point) hesaplanmasına dayanmaktadır. OİT, cevap kâğıtlarını ve cevap anahtarı şablonunu tarayıcı yardımıyla bilgisayara aktardıktan sonra oluşan görüntüler, sistem için girdi olarak kullanılmıştır. Bu sistem dört aşamalı olarak çalışmaktadır. İlk aşamada koordinatlar seçilerek şablon oluşturulur. Tüm koordinatlar kaydedilir. İkinci aşama olarak, anahtar nokta algılama algoritması uygulanır. Üçüncü aşama olarak ise optik notun cevap sayfaları otomatik olarak üç ilgi alanına (öğrenci kimliği, öğrenci adı ve çoktan seçmeli sorular) ayrılır ve her bir kabarcık sütun veya satırdaki siyah pikseli projeksiyon profili ve eşik tekniği kullanarak hesaplar. Son aşama olan dördüncü aşamada ise sınav kâğıdı önceden kaydedilmiş dosyadaki cevap anahtarı ile karşılaştırılarak ve otomatik olarak doğru cevapların sayısını hesaplayarak her öğrenci için bir istatistik sonuç elde edilir. Sistemin her bir sınav kâğıdı başına düşen işlem süresi 1 saniyeden azdır. Sistem performansı; işlem sürelerinin başarım karşılaştırılması ve doğruluk oranı üzerine odaklanarak literatürdeki üç farklı çalışma ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonucu işlem süresi, her bir sınav kâğıdı için 1 saniyeden uzun sürmüştür. İşlem sonuçları çalışmaya bağlı olarak %97.6-%100 arasında doğruluk oranı ile gerçekleştirilmiştir. Bu karşılaştırma sonucunda daha doğru olduğu tespit edildi.