YANGIN KULELERİNİN İZLEYEBİLDİĞİ ALANLARIN CBS ORTAMINDA BELİRLENMESİ VE YETERLİLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (ADANA ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ÖRNEĞİ)

Abstract

Orman yangınları, ekolojik olduğu kadar ekonomik zararlar da veren, çoğu zaman da insan hayatını tehdit eden çevresel sorunlardır. Orman yangınları ile ormanlar birçok fonksiyonunu kaybetmektedir. Orman yangınları ile mücadelede yangın söndürme faaliyetlerinin zamanında başlatılabilmesi için orman yangınlarının bir an önce belirlenmesi ve yerinin tespit edilmesi çok önemlidir.

Çalışma alanında saf Kızılçam ve Kızılçam ile karışım yapmış ormanlar bulunmaktadır. Ormanların çoğunluğunu, yangın riski açısından duyarlı olan Kızılçam ormanları oluşturmaktadır. Özellikle yangına hassas ormanlarda yangın riski yüksek zamanlarda çıkabilecek olası orman yangınlarının gözetlenmesi amacı ile yangın gözetleme kuleleri yapılmaktadır. Bu çalışmada, örnek bir çalışma alanında konuşlandırılmış yangın gözetleme kulelerinin lokasyonları Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tekniklerinden Görünürlük Analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Geçmişten günümüze kadar buna benzer çalışmalar farklı alanlar için yapılmıştır. Fakat Akdeniz Bölgesi’nde ve yangına hassas bir bölge olmasına karşın Adana Bölgesi çalışılmamıştır.

Gözetleme noktalarının haritada yerleri tespit edildikten sonra arazi çalışmalarıyla kontrol işlemleri yapılmıştır. Her bir gözetleme noktası için gerekli ölçümler yapılıp kulelerin ve gördüğü alanların fotoğrafları çekilmiştir. Çalışmada, Adana Orman Bölge Müdürlüğü bünyesindeki mevcut yangın gözetleme noktalarının görünürlük analizleri CBS ile yapılıp hâlihazırdaki gözlemlenebilir sahaların haritalanıp değerlendirmesi yapılmıştır. Ek olarak alternatif gözlem kuleleri de CBS veri tabanında saptanmış ve değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda Bölge Müdürlüğü alanın mevcut ve önerilen alternatif kulelerden görüne bilirliği değerlendirilmiştir.