FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ EĞİTİM TEKNOLOJİSİ STANDARTLARINA YÖNELİK MESLEKİ EĞİTİMLERİNİN YETERLİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Abstract

Bilgi çağı olarak adlandırılan çağımızda yaşanan gelişmeler teknolojik unsurların yürütülen eğitim faaliyetleriyle bütünleşmesi sonucunu doğurmuştur. Bu çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının ulusal ve uluslararası eğitim teknolojisi standartlarına ilişkin aldıkları mesleki eğitimi nasıl değerlendirdiklerinin çeşitli değişkenler açısından irdelenmesi ve bu değerlendirmelerinde hangi gerekçelere bağlı kaldıklarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinden yararlanılarak nitel bir bakış açısıyla yürütülmüştür. Özel Alan Yeterlikleri Çerçevesinde Teknolojiye (ÖAYÇT) İlişkin Öz Yeterlik Değerlendirme Formu ve yine NETS-T (Öğretmenler İçin Ulusal Eğitim Teknolojisi Standartları) Çerçevesinde Mesleki Eğitimi Değerlendirme Formu olmak üzere iki farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. Veriler 2015-2016 akademik yılı bahar döneminde Batı Karadeniz bölgesinde faaliyet gösteren bir üniversitenin Fen Bilgisi Öğretmenliği Programında öğrenim gören 204 öğretmen adayından toplanmıştır. Araştırma sonunda katılımcıların tamamına yakınının ÖAYÇT’ye ilişkin öz değerlendirmelerinin yeterli seviyede olduğu sonucuna ulaşılmıştır. ÖAYÇT’ye ilişkin öz yeterlikler, cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde bayan katılımcıların lehine bir dağılım oluştuğu, sınıflar düzeyinde incelendiğinde ise üçüncü sınıfta öğrenim gören katılımcıların yeterlik oranının diğer sınıflardaki katılımcıların yeterlik oranından yüksek olduğu ve akademik başarının ÖAYÇT’ye ilişkin öz değerlendirmelerini etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. NETS-T standartlarına ilişkin alınan mesleki eğitimi değerlendirme dağılımlarına bakıldığında en yüksek yeterlik oranının “Dijital Çağda Çalışma ve Öğrenme Konusunda Model Olma” boyutunda oluştuğu, diğer NETS-T boyutlarında ise katılımcıların yarısı ya da yarısından biraz fazlasının aldıkları mesleki eğitimi yeterli olarak değerlendirdiği sonucu elde edilmiştir. Katılımcıların NETS-T boyutlarına ilişkin aldıkları mesleki eğitimi değerlendirme dağılımlarında erkek ve bayan katılımcıların benzer eğilim gösterdiği, öğrenim görülen sınıf düzeyinde anlamlı bir dağılım görülmediği ve akademik başarı düzeyi açısından bakıldığında çok başarılı katılımcıların bütün NETS-T boyutlarında başarılı katılımcılara göre yeterlilik oranının yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırma sonuçları ÖAYÇT’ye ilişkin öz değerlendirmeleri yeterli olan katılımcıların NETS-T standartlarına ilişkin aldıkları mesleki eğitimi tam anlamıyla yeterli bulmadıklarını göstermiştir. Katılımcılardan NETS-T’ye ilişkin aldıkları mesleki eğitimi yeterli bulan bireylerin, bu durumu çoğunlukla kişisel becerilerine bağladıkları, yetersiz bulan bireylerin ise çoğunlukla mesleki eğitimlerinin eksik olmasına ya da yeterli düzeyde olmamasına bağladıkları sonucu elde edilmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen bu sonuçlara ilişkin olarak araştırmacılara ve uygulayıcılara bazı önerilerde bulunulmuştur.