Gölgeleme ve gübreleme uygulamalarının Lavantada (Lavandula angustifolia miller.) çiçek verimi ve büyüme üzerine etkisi

Abstract

Lavanta, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Lavandula cinsini oluşturan Akdeniz kökenli bitki türlerinin ortak adıdır. Lavanta, içerdiği yüksek oranda ve yüksek kalitede uçucu yağ nedeniyle, dünyada kültürü yapılan önemli bir parfüm, kozmetik ve ilaç bitkisidir. Bunlara ek olarak, bu bitkinin verimsiz, kıraç, tarıma uygun olmayan alanlarda rahat gelişebilmesi ve su isteğinin olmaması yetiştiriciliğini oldukça cazip kılmaktadır. Bu özelliğinden dolayı lavanta özellikle ülkemizin kurak ve yarı kurak mıntıkalarında yetiştirilmeye uygun bir bitkidir. Ancak ülkemizde sadece Keçiborlu ilçesinde yetiştirilmektedir. Bu çalışmada farklı gölge koşulları ve farklı gübreleme uygulamalarının Lavandula angustifolia da morfolojik karakterler ve çiçek verimi üzerine etkisi incelenmiştir. Kastamonu ili İhsangazi ilçesinde yürütülen çalışmada %35, %55, %75 ve %95 gölge koşulları ve açık alan olmak üzere 5 farklı gölge koşulu oluşturulmuştur. Gölgeliklere yerleştirilen fidanlara 3 farklı gübre uygulaması (koyun gübresi, inek gübresi, tavuk gübresi) yapılmış, kontrol gruplarıyla birlikte 5 gölge ve 4 gübre olmak üzere 20 uygulamanın fidan morfolojik karakterleri ve çiçek verimi üzerine etkisi belirlenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda gölgelemenin çalışmaya konu morfolojik karakterlerin birçoğu üzerine istatistiki olarak anlamlı düzeyde etkili olduğu, çalışılan karakterlerin büyük bölümünde en yüksek değerlerin %75 gölgelikte, en düşük değerlerin ise açık alanda elde edildiği belirlenmiştir. Gübreleme uygulamalarının etkisi ise birçok karakter bakımından istatistiki olarak anlamsız düzeyde bulunmuştur