Uluslararası bakalorya uygulanan İmam Hatip Liselerinde eğitim

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’deki Uluslararası Bakalorya programı yürütülen İmam Hatip Liseleri’nin dönüşüm süreçlerini öğretmenler, öğrenciler, okul ve program açısından değerlendirmektir. Çalışma, nitel araştırma deseni olarak belirlenmiştir. Araştırmanın verilerini, Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi, Uluslararası Murat Hüdavendigar Anadolu İmam Hatip Lisesi, Nilüfer Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Tenzile Erdoğan İmam Hatip Lisesi’ne ait bakalorya organizasyonu dokümanları oluşturmaktadır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmış ve verilerin hazırlanması, kodlanması, kodların bir araya getirilmesi, temalar oluşturulması ve verilerin şekil, tablo sürecinde MAXQDA24 programından faydalanılmıştır. Doküman analizinin uygulanacağı dokümanların seçiminde ise amaçlı örneklemeye gidilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre; IB programı uygulanan İmam Hatip Liselerinde farklılıkları merkeze alan, geniş ve dengeli bir bilimsel bilgi içeriğinde, kültür temelli ve çok yönlü program amaçları yer almaktadır. Barışçıl bir dünya oluşturma sürecinde öğrencilere rehberlik etme, öğrencilere ilham ve motivasyon verme, bütüncül bir eğitim vizyonu uygulama, öğrenciyi merkeze alarak yaşam boyu öğrenme fırsatları sunma ve değişen dünya koşullarına adapte olma gibi programın toplumsal ve küresel kapsamını öne çıkaran değerlere vurgu yapılmıştır. Bu değerlerin din eğitiminin amaçları ile de uyumlu olduğu söylenebilir. Ölçme ve değerlendirme süreçleri açısından; değerlendirmede süreklilik, ölçütlere göre değerlendirme, dış değerlendirme, programın kalitesini ve öğrenci başarısını objektif bir şekilde değerlendirmeyi amaçlama gibi değerlendirme öğelerini kapsamaktadır. Sonuç olarak; programın günlük eğitim pratiğine ne ölçüde yansıdığının değerlendirilmesi gerektiği, alan gözlemleri yapılarak uygulanan pedagojik yöntemlerin yerinde analiz edilmesi gerektiği, öğrenci, öğretmen, veli ve kurum yöneticileri ile görüşmeler yapılarak farklı açılardan sürecin analiz edilmesi gerektiği önerilmiştir. Programın uygulanmasında meslek dersleri öğretmenlerinin aktif rol almadığı gözlemlenmiştir. IB programının bu okullarda daha çok Fen ve Kültür dersleri alanında ağırlıklı olarak uygulandığı görülürken İslami İlimler alanında uygulanmadığı gözlemlenmiştir.