Türkiye'deki ahşap oyuncak üretiminde karşılaşılan bazı sorunlar ve çözüm önerileri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ahşap oyuncaklarda kullanılan poliüretan ve su bazlı koruyucu katmanların antimikrobiyel aktvitelerinin, fiziksel ve mekaniksel özelliklerinin belirlenmesidir. Deney materyallerinden; günlük hayatta en çok karşılaşılan ve hastalık yapan bazı mantarlar (Candida parapsilosis ve Candida krusei), Gram-pozitif (Staphylococcus aureus, Enterococcus feacalis, Bacillus cereus) ve Gram-negatif bakteriler (Escherichia coli, Klebsiella pneumonia, Shigella flexneri, Pseudomonas aeruginosa); ahşap oyuncak sektöründe yaygın olarak kullanılan kayın ve çınar odunları, kayın, huş ve kavak kontrplakları ile lif levha (MDF); üretici firmanın özel olarak geliştirdiği antimikrobiyel ve nano renk pigmenti (%5K) ilaveli özellikteki su bazlı (SBV) ve poliüretan bazlı (PUV) vernikler tercih edilmiştir. Bu süreçte, pandeminin ortaya çıkması çalışmanın önemini artırmıştır. Vernik ve boyalarda, antimikrobiyel aktiviteleri agar kuyu difüzyon yöntemine, biyofilm aktiviteleri Stepanovic vd.’e, katı madde tayini ASTM D1644-01’e, sertlik ASTM D4366- 16’a, yapışma direnci ASTM D4541-17 ile ASTM D3359’a, renk ASTM D2244-16’a ve parlaklık ölçümleri ASTM D523-89’e göre yapılmıştır. Çalışmada, antimikrobiyel ve biyofilm aktivitesi sonuçlarına göre, ultrahijyen (UH) katkılı vernik ve boyaların, bakteri, virüs ve mantarlara karşı en yüksek korumayı sağladığı belirlenmiştir. Ayrıca, en yüksek değerler; sertlik PUV’de (54 salınım), parlaklık SBV-UH’de (47,20 gloss), yapışma SBV ve SBV- %5K’da (4 MPa), *L SBV’de (68,2), *a SBV-%5K’da (57,7), *b değeri SBV-%5K’da (40,47); olarak tespit edilmiştir. UH katkılı vernik ve boyaların bakteri, virüs ve mantarlara karşı en yüksek korumayı sağladığı için ahşap oyuncaklarda kullanımı önerilebilir. En yüksek sertlik değerini verdiği için mekanik etkilere fazlaca maruz kalabilecek oyuncaklarda PUV’in kullanılması, parlaklığın önemli olduğu oyuncaklarda SBV-UH kullanılması, yapışmanın önemli olduğu oyuncaklarda ise SBV’in kullanılması önerilebilir.