SARIÇAM KLONAL TOHUM BAHÇESİNDE YAPRAK ALAN İNDEKSİ İLE KOZALAK VERİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Abstract

Bu çalışma, Kastamonu’da 30 klon ile kurulan Taşköprü-Tekçam Sarıçam Klonal Tohum Bahçesi’nde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada; klonlar üzerinde göğüs yüzeyi çapı (d1,30), Yaprak Alanı İndeksi (YAİ) ve kozalak sayısı arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmış, bu karakterlere bağlı kalıtsallık oranları (H2) hesaplanmıştır. Taşköprü-Tekçam Sarıçam Klonal Tohum Bahçesi krokisi esas alınarak her bir klon için rastgele olmak üzere 5 adet örnek ağaç seçilmiş olup seçimin bahçe içerisindeki dağılışının homojen olmasına dikkat edilmiştir. Seçilen örnek ağaçların her biri için çap, sağlık durumu, kozalak sayısı, PAR ve YAİ değerleri bulunmuş ve kaydedilmiştir. Yapılan bu çalışmada ölçümlerdeki hata payını azaltmak için güneş tepede iken ölçümler yapılmıştır. Çalışma sonucunda, seçilen örnek ağaçlardaki kozalak sayısının YAİ, ağaç çapı ve klonlara göre değişimi incelendiğinde YAİ ile kozalak sayısı ve klonlar arasında bir ilişki olduğu ortaya konulmuştur (p<0.05). YAİ değerleri 0.722.18 m2 m-2 (ort. 1.4 m2 m-2) ile göğüs çapı 14.8 - 30.9 cm (ort. 23 cm) arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p>0.05). Ağaçlardaki kozalak veriminin klonlara göre de farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (p<0.05). Çalışmada ölçülen karakterlere bağlı kalıtsallık değerleri hesaplanmış ve en yüksek kalıtsallık değeri H2 kozalak sayısında elde edilmiştir, YAİ bakımından elde edilen değerler ise ortalamanın çok altında kalmıştır. Klonal tohum bahçeleri için oldukça önemli olan kozalak verimi ile YAİ arasındaki anlamlı ilişkinin ortaya konulmuş olması ile tohum verimini optimize eden uygulamalarda YAİ’nin de değerlendirilebilir bir karakter olduğunu göstermektedir. PAR ile kozalak verimi arasındaki ilişki incelendiğinde ise PAR ile kozalak verimi arasında istatistiksel olarak herhangi bir ilişki tespit edilmemiştir (p>0.05).