ORDU KENT MERKEZİNDE YETİŞTİRİLEN BAZI KÜLTÜR BİTKİLERİNDE AĞIR METAL KONSANTRASYONLARININ YETİŞME ORTAMINA BAĞLI DEĞİŞİMİ

Abstract

Günümüzde gerek tarım alanları ile kentsel alanların iç içe geçmesi, gerekse endüstriyel faaliyetler ve trafik yoğunluğunun artmasına paralel olarak, ağır metal kirliliğinin yüksek düzeyde olduğu bölgelerde yetiştirilen çeşitli bitkiler gıda olarak tüketilmek durumundadır. Oysa ağır metaller biyobirikme eğiliminde olmaları ve organizmalar için düşük konsantrasyonlarda bile toksik olabilmeleri sebebiyle insan sağlığı açısından büyük tehdit oluşturmaktadır. Ağır metaller ile kontamine olmuş bitkilerin gıda olarak tüketilmesi sağlık açısından çok daha büyük risklerin ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.

Bu çalışma kapsamında da domates, biber, fasulye ve mısır bitkilerinin kent merkezi ve köylerde yetiştirilen bireylerindeki bazı ağır metal konsantrasyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında bu bitkilerin yaprak ve meyvelerinde yıkama işlemi de uygulanmış böylece Pb, Fe, Cr, Cd, Mg, Al ve Ca elementlerinin tür, organ, yetişme yeri ve yıkama durumuna bağlı değişimleri değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda tür bazında genel olarak en düşük değerler domates ve mısırda, en yüksek değerler ise biberde elde edilmiştir. Bunun dışında genel olarak yapraklardaki konsantrasyonların meyvelerdekinden, yıkanmayan numunelerdeki konsantrasyonların ise yıkanan numunelerinkinden daha yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında ağır metallerin bir çoğunun ve özellikle insan sağlığı açısından en tehlikeli ağır metallerden birisi olan Pb’nun kent merkezinde yetiştirilen bireylerdeki konsantrasyonlarının oldukça yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları trafiğin yoğun olduğu alanlar gibi ağır metal kirliliğinin yüksek olduğu bölgelerde yetiştirilen bitkilerin gıda olarak tüketilmesinin insan sağlığı açısından önemli sağlık sorunlarına yol açabileceğini göstermektedir.