RÜZGÂR DEVRİĞİ ZARARLARINDA TOPRAK ÖZELLİKLERİNİN ETKİSİ

Abstract

Ormanlar, canlı biyokütle, ölü organik madde ve toprakta karbonun büyük bir miktarını bulundururlar. Küresel çapta, ormanlar önemli bir karbon yutağını teşkil ederler. Ancak son zamanlarda Türkiye ormanlarında görülen fırtına ve şiddetli rüzgârlar sonucu rüzgâr zararları (devrik, kırılmış, eğilmiş ve tepe hasarı olan ağaçlar) görülmektedir. Kısacası rüzgâr yükleri, ağacın gövdesi veya kök/toprak sistemlerinin direncini aşarsa ağaçlar kırılır veya devrikler oluşur. Ormanlarda rüzgâr zararı riski, çoğunlukla iklim özellikleri (rüzgâr yönü, şiddeti vs.), toprak özellikleri (pH, tekstür, besin elementi, karbon ve azot depolama kapasitesi, su tutma kapasitesi, toprak nemi vb.) gibi faktörler etkilemektedir. Bu amaçla Kastamonu ve Sinop bölgeleri sınırları içinde yer alan ormanlarda görülen rüzgâr zararlıları (devrik) üzerinde toprak özelliklerinin etkileri araştırılmıştır. Ayrıca rüzgâr devriğinin toprak özellikleri üzerine etkisini görmek için t-testi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar devrik olan alanlarda bazı toprak özelliklerinin arttığı gözlemlenmiştir. Bu artışın sebebi; devrik sonrasında organik madde girdisi, mikroorganizmaların yoğun aktivitesi, ağaç köklerinin etkisi, açığa çıkan anakayanın karakteristik özelliklerini yansıtması, yağış gibi faktörlerin büyük oranda etkisi olabileceği düşünülmektedir. Sonuç olarak rüzgâr devrik zararların daha iyi gözlemlenmesi ve yorumlanabilmesi için farklı iklimlerdeki değişik ekolojik özelliklere sahip alanlarda daha fazla sayıdaki bireyler üzerinde, mevsimsel farklılıklar da göz önünde bulundurulup daha detaylı çalışmalar yapılmalıdır.