Açık-yeşil alanların peyzaj mimarlığı açısından incelenmesi: Karabük kent merkezi örneği

Abstract

Açık yeşil alanlar, yaşanabilir çevrenin oluşumu üzerinde ve bireylerin rekreatif ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli görevler üstlenmektedirler. Ayrıca Kentlerdeki kitleboşluk oranının homojen dağılımında ve bireyleri kent yaşamının yoğun temposundan uzaklaştırarak doğa ile iç içe bir yaşam olanağı sağlamaktadırlar. Bu kapsamda, fiziksel, toplumsal, ekonomik, estetik ve ekolojik işlevleri ile fayda sağlayan açık-yeşil alanların sistemli bir şekilde planlanması, kent nüfusunu karşılayacak büyüklük ve niteliklere sahip olmalısı önem arz etmektedir. Tez çalışmasında, Karabük kenti açık ve yeşil alanları mahalle ölçeğinde nitel ve nicel özellikleri çerçevesinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Öncelikle mahallelerin gereksinimleri, nüfusu, karakteri, kullanım yoğunluğu ve erişilebilirliklerine ilişkin veriler elde edilmiştir. Daha sonra bu mahallelerden seçilen temsili bir park için 40 farklı sorudan oluşan gelişmişlik formu hazırlanmıştır. Ele alınan form içeriği toplam 27 parka uygulanmıştır. Seçilen park alanlarından elde edilen veriler ışığında kent merkezi için homojen dağılımı, planlama ve ilkeleri çerçevesinde irdelenerek kente yönelik gerekli öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda kentte aynı doku ve özelliklere sahip bir tasarım anlayışının hâkim olduğu görülmüştür. Oysaki birey ve çocukların rekreasyonel faaliyetlerini karşılayacakları, görsel ve estetik açıdan fayda sağlayacakları mekânlar olarak tasarlanmaları gerekmektedir. Bu şekilde, kentin yeni yapılacak parklarının planlanmasında daha çağdaş ve daha homojen bir duruma getirilmesine yönelik önerilerin getirilmesi sağlanmıştır.