Bütünleştirilmiş ve tematik program alanında yapılan çalışmalara yönelik bir içerik analizi çalışması

Abstract

Araştırmada bütünleştirilmiş program ve tematik program alanında Türkiye’de yürütülmüş olan tez ve makalelerin eğilimlerini belirlemek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizinin kullanıldığı çalışmada Google Akademik ve YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanlarında “Tematik”, “Tematik program”, “Tematik program yaklaşımı”, “Thematic program/curriculum”, “Bütünleştirilmiş”, “Bütünleştirilmiş program”, “Bütünleştirilmiş Program Yaklaşımı”, “Integrated program/curriculum” anahtar kelimeleri taratılarak 2000 ve 2021 yılları arasında yayınlamış 130 çalışmaya ulaşılmıştır. Ulaşılan çalışmalar, araştırmanın kapsamı ve içeriğine uygunluğu bakımından incelenerek elenmiş ve araştırma toplam 90 çalışma ile yürütülmüştür. Elde edilen çalışmalar Excel programına “Tematik program ve bütünleştirilmiş programın tanımları, yayın yılı, yayın türü, çalışmalarda kullanılan dil, yayımlandığı üniversiteler, tezlerin yayımlanan enstitüler, yayımlanan anabilim dalları, araştırma deseni, deneysel desende yapılan çalışmaların deneysel desen türü, çalışmaların yöntemi, veri toplama araçları, veri çözümleme teknikleri, örneklem/çalışma grubu, örneklem büyüklüğü, konu, çalışmaların yapıldığı ders konu alanı sayısı, çalışmaların sonuçları, çalışmada yer alan öneriler” değişkenleri bakımından sınıflandırılıp her bir değişkene kod atanarak incelenmiştir. Araştırma da elde edilen sonuçlara göre bütünleşik program tanımına baktığımızda en fazla %44,68 oran ile “Farklı ders/disiplinlerin bütünleştirilmesi”, tematik program tanımına baktığımızda ise en fazla %66,67 oran ile “Dersleri bütünleştirme” olarak görülmüştür. Bütünleştirilmiş ve tematik program alanında en fazla 2016 yılında çalışma yapıldığı, en fazla yayınlanan türün ise %55,55 oranı ile makale olduğu görülmüştür. Çalışmaların %90’ı Türkçe yayınlanmıştır. İncelen tez çalışmalarının en fazla %10 oranında Hacettepe ve Ankara Üniversitelerinde yayınlandığı görülmüştür. Çalışmaların %52,5'i Eğitim Bilimleri Enstitüsünde ve %35'i İlköğretim Anabilim Dalında yapılmıştır. Çalışmaların %58,88'i deneysel çalışmadır. Deneysel çalışmaların ise %81,13'ü öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desen türündedir. Çalışmaların %25,44'ü karma yöntem ile %20'si nitel yöntem ile %7,77'si ise nicel yöntemle yapılmıştır. Veri toplama araçlarında ise en fazla %47,77 oran ile diğer başlık adı altında toplanan problem senaryoları, ses kayıtları, ikilem durumları formu gibi çeşitli ölçme araçları yer alırken ikinci sırada %36,66'lık oran ile görüşme yer almıştır. Veri çözümleme tekniklerinde en fazla %14,76'lık oran ile t-testi kullanılmıştır. Çalışmaların en fazla %69,23 oranla ilkokul öğrencileriyle yapıldığı ve örneklem büyüklüğünün en fazla %50,68 oranıyla 0-50 aralığında yapıldığı görülmüştür. Çalışmaların konularına göre dağılımlarında ise en fazla çalışmanın %78,88 oran ile bütünleştirilmiş program alanında en az ise %5,55 oranı ile tematik program alanında yapıldığı görülmüştür. Çalışmaların ders konu alanlarına göre en fazla bir ders/konu alanı ile bütünleştirilen çalışmaların %47,56 oranında oldu, çalışmaların sonuçlarına göre ise en fazla %73,33 ile olumlu sonuçlandığı görülmüştür. Çalışmalar önerilere göre sınıflandırıldığında ise en fazla önerinin %16,66 oranı ile “Farklı ders/tema ve becerilere etkisi incelenebilir.” olduğu görülmektedir. Uygulamaların geliştirilmesine yönelik olarak sunulan öneriler ise “Tematik program ve bütünleştirilmiş program alanında daha fazla çalışma yapılabilir” ve “Akademik çalışma sayısı artırılarak literatüre katkı sağlanabilir.” olarak belirtilmiştir