ANIZDA YANGIN DAVRANIŞI

Abstract

Orman alanlarına bitişik olan tarım alanlarında meydana gelen anız yangınları orman yangınlarına sebep olmaktadır. Anız yangınlarının yayılma oranı ve yangın şiddetinin bilinmesi yapılacak müdahalenin başarısı için önemlidir. Bu çalışmada müdahale tarım alanlarında hasadı yapılan buğday ve arpa anızlarında farklı meteorolojik şartlar altında anız yangınları yapılmıştır. 44 adet anız yangını verilerine göre yayılma oranı ve yangın şiddetini tahmin eden regresyon modelleri geliştirilmiştir.

Deneme yangınları sırasında sıcaklık 28 ile 37 oC arasında değişirken, nispi nem ise %11- %37 arasında değişmiştir. Yangınlar sırasında ölçülen en yüksek rüzgâr hızı 23 km/sa olurken en düşük rüzgâr hızı ise 1 km/sa olmuştur. Anız yanıcı madde miktarı (AYMM) 0,200 kg/m2 ile 0,640 kg/m2 arasında değişirken, hasat sonrası alanda kalan anızın sahayı örtme derecesi göreceli olarak %70-%95 arasında değişmiştir. Hasattan sonra kalan tahıl artıklarının ortalama yüksekliği 10-35 cm arasında değişmiştir. Yangınlar sırasındaki anız yanıcı madde nem içeriği (AYMNİ) ise, %3%19 arasında değişiklik göstermiştir. Anız yangınlarında yayılama oranı (YO) 1 m/dak ile 30 m/dak arasında olmuştur. Yangın şiddeti (YŞ) değerleri ise 118 kW/m ile 4612 kW/m arasında gerçekleşmiştir. Analizler sonucunda rüzgâr hızı ve anızı yanıcı madde nem içeriği hem yayılma oranı (R²: %723) hem de yangın şiddetindeki (R²: %778) değişikliği açıklayan en etkili faktör olmuştur. Bu çalışmada geliştirilen regresyon modelleri benzer özellikteki anız yangınlarında yayılma oranı ve yangın şiddetinin tahmin edilmesinde kullanılabilecektir.