ILGAZ DAĞLARI ORMANLARINDAKİ FIRTINA DEVRİKLERİ VE ENTOMOLOJİK SONUÇLARI

Abstract

Son yıllarda bozulan çevresel dengeler nedeniyle, bir çok işlevleri barındıran korunan orman alanlarının önemleri daha da artmış bulunmaktadır. Aynı zamanda diğer orman alanları üzerinde olumsuz etkileri artan abiyotik ve biyotik faktörlerin etkisi korunan alanlar üzerinde de artmıştır. Bu çalışmada Ilgaz Dağı Milli Parkında 2000-2003 yılları arasında görülen fırtına ve kar devrikleri silvikültürel ve entomolojik açıdan incelenmiştir. Bu periyotta Milli Park alanında 506.5 ha alanda 2.426 m3 sarıçam ve 20.074 m3 göknar olmak üzere toplam 22.500 m3 ağaç fırtına ve kar etkisiyle zarar görmüştür. Zarar çoğunlukla 3. çap sınıfında derin kök sistemi geliştiremeyen göknar ağaçlarında yoğunlaşmaktadır. Geçmişte daha yüksek oranda karışıma katılan sarıçam oranının Milli Park ilanına kadar geçen süreçteki uygulamalar sonucunda azalması meşcere stabilitesi yönünden sorundur. Ancak Milli park alanındaki devrikleri sadece meşcere kuruluşu ile ilişkilendirmek mümkün değildir. Bu devrikler üzerinde kuruluş yanında, geçmişteki silvikültürel uygulamalar, meteorolojik olaylar, entomolojik sorunlar (böcek, mantar zararları v.b), yetişme ortamı ve topografya etkili olmaktadır. Stabilitesi bozulmuş araştırma materyali olan Ilgaz Dağı Milli Parkı gibi korunan alanlarda süreklilik açısından doğal dengenin bozulduğu alanlarda silvikültürel uygulamalara izin verilmelidir. Bu tür alanlarda salt korumaya dayalı uygulamalar, süreklilik açısından sorun oluşturmaktadır. Sadece koruma ağırlıklı uygulamalar sonucunda yıldan yıla abiyotik ve biyotik faktörlerin zararı artmaktadır. Milli Park alanında 1400-1750 m rakımlar arasında orman zararlıları yönüyle potansiyel zararlıların zarar eşiği üzerine çıkma ihtimali söz konusu olabilir. Bu alanlarda silvikültürel yönden mevcut olan devrik ve gövdeden kırık fertlerin alandan çıkarılması düşünülebilir. Tepeden kırılan fertlerin ise hayatiyeti devam ettirebilecek düzeyde asimilasyon organlarına sahip olması durumunda alanda bırakılması uygun olacaktır. 1750 m yükselti üzerindeki alanlarda devrik ve kırık ağaçlar yerinde bırakılarak böcek zararına karşı önlemler alınmalıdır. Milli Park alanındaki değişimler gelecekte isabetli kararlar için mutlaka Teknik Gözlem Defterine kaydedilmelidir. Korunan alanlarda uygulanabilecek silvikültürel uygulamalar konusunda detaylı araştırmaların yapılması gerekmektedir. Due to the breaking in natural balance in the recent years, the importance of the conservation areas in which include many functions are increasing. At the same time the negative effects of the abiyotik and biotic effects are increasing on these areas as the other forests . In this study, the storm and snow damage in Ilgaz Mountain National Park at 200-2003 period is investigated with respect to silvicultural and entomological aspect . In this period, 22.500 m3 of storm and snow damage consist of 2.426 m3 of scots pine and 20.074 m3 of fir happened on the 506.5 hectare of the National Park. The damage intensifies on the 3rd diameter class of fir trees which could not form deep root system. The decreasing of the scots pine rate when compare with the past because of the applications before the National Park, affects the stand stability. But, it is impossible to bind the damage to only stand structure. On the wind and snow damage; silvicultural applications, geology, meteorological events, entomologic problems (insects, fungus) site and topography are effective factors with stand structure. Silvicultural applications should be applied to the conservation areas where natural balance are destroyed, for sustainability as Ilgaz Mountain Natural Park investigated in this study. In this kind of areas only conservative applications may cause problems. In the conclusion of conservative application, the abiotic and biotic damage increase year by year. On the 1400-1750 m altitudes in the Natural Park , the climbing of hazardous factors up to hazard level is possible. On this areas, the damaged trees can be removed from the Natural Park. The stag head trees should be released in the stands if they had sufficiently assimilation organs for life. Above the 1750 m altitude, the damaged trees should be released in the stands by taking measures. The changes in the Natural Park have to be recorded to Technical Observation Notebook for appropriate decisions in the future. Detailed researches should be done about silvicultural applications in the Parks.