Kent kimliğinin yansıması olan kent parkların mekân dizimi metodu ile incelenmesi, Bursa kenti örneği

Abstract

Günümüzde artan kentli nüfus sayısı, çarpık kentleşme, sanayileşme gibi etmenler açık ortak yeşil alanlarına olan ihtiyacın artmasına neden olmaktadır. Açık kullanım alanlarından kentin kimliğini yansıtma noktasında zengin içeriğe sahip olan kent parkları, farklı özelliklere sahip kullanıcı profiline cevap vermesi, açık alan da çeşitli aktiviteler sunması, zengin sosyal iletişim olanakları gibi birçok fonksiyonu bir arada barındırması kentlerin ve kentlinin nefes alma alanları olarak nitelendirmemizi sağlamaktadır. Özellikle pandemi ile açık alanlara artan talep beraberinde toplumsal çeşitlilik ve yoğun nüfusun oluşturduğu birçok sorun ve beklentiyi ortaya çıkarmaktadır. Bu sorun ve beklentilerin analiz edilmesi, ortak kullanım alanlarının kullanıcı çeşitliliğine uygun cevap vermesi ve kullanıcının mekânı kullanma kalitesinin artması açısından önem kazanmaktadır. Yapılan tasarım çalışmalarında kullanıcının mekânsal deneyimlerinin analiz edilmesi ile oluşabilecek sorunlar öngörülüp çözüm olarak farklı alternatiflerin üretilmesi sağlanabilmektedir. Mekânsal bütünlüğün sağlanması mekânsal deneyimin sağlıklı bir şekilde oluşmasına neden olacaktır. Bu noktada kent kimliği ve kentli için önem arz eden kent parklarının mekân dizimi analiz yöntemi ile ele alınması, gerçekleştirilmiş ve yapılması planlanan mekânsal tasarım çalışmalarına yön vererek kullanıcı deneyimlerinin ön planda tutulmasını sağlayacaktır. Çalışma, Osmanlı’nın ilk başkenti olan Bursa’nın kent kimliğinin oluşumu ve yansıtılması noktasında zengin içeriğe sahip olan 4 parkı kapsamaktadır. Aynı zamanda park seçiminde tarihi geçmişi ve kent kimliğini yansıtması belirleyici bir faktör olmuştur. Bu parklar; Reşat Oyal Kültürparkı, Merinos Parkı, Hüdavendigar Kent Parkı ve Vakıf Bera Parkı olarak belirlenmiş ve mekân dizimi yöntemleri DepthmapX 0.8.0 bilgisayar programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen sayısal ve grafiksel veriler çerçevesinde yaya hareketinin parkın, kullanılabilirliği, sürdürülebilirliği ve kullanıcı memnuniyeti üzerinde etkisi vurgulanmıştır. Analizler sonucunda; çalışma materyali olan bu 4 park için önerilerde bulunularak yapılması planlanan park tasarımları için de örnek teşkil etmesi amaçlanmaktadır.