Okul yöneticilerinin liderlik yönelimlerinin öğretmenlerin meslek yaşamları üzerine etkisi

Abstract

Günün ortalama üçte birinin geçirildiği ve insanı hem bedenen hem ruhen etkileyen iş ortamında motivasyon ve insan ilişkileri hem kurum hem de çalışanlar için önemlidir. Çalışanlar örgüt çatısı altında buluşmaktadır. Bu nedenle her çalışanın motivasyon oranları farklı düzeylerde olabilir. Yöneticilerin liderlik tarzları ve kişilik özellikleri de bu motivasyon üzerinde oldukça etkili olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi okullarda görev yapan öğretmenlerin ilk çalıştıkları okul yöneticisinin liderlik yönelimlerinin ve davranışlarının mesleki yaşamları üzerine etkisini ortaya koymaktır. Ayrıca okul yöneticilerinin kişilik yapıları ve motivasyon çerçevesinde göreve yeni başlayan öğretmenler için çalışılan ilk müdürlerin önemine dikkat çekmektir. Bu çalışma, 2019-2020 eğitim öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi okullardan ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapmakta olan ve öğretmenlik hayatı boyunca en az iki okul müdürüyle çalışmış öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmamıza 267’si kadın, 100’ü erkek toplam 367 kişi gönüllülük esasıyla katılmıştır. Veri toplama aracı kişisel özellikler ve öğretmenlerin ilk çalıştıkları yöneticilerin sahip olduğu özellikler olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Veriler SPSS 20 paket program kullanılarak analiz edilmiştir ve çıkan sonuçlara göre 18 soruluk bir ölçek geliştirilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, ilk yöneticilerin öğretmenlerin hem mesleki motivasyonları hem de sonraki meslek yaşamları üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Çıkan sonuçların ışığında okul yöneticilerinin davranışlarının özellikle mesleğe yeni başlayan öğretmenler üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunu vurgulayarak, motivasyonu olumsuz etkileyen yönetici davranışlarının azalmasına çalışmanın katkı sağlaması ve araştırma sürecinde geliştirilen “18 Maddelik Görev ya da İlişki Yönelimli Liderlik Ölçeği” ile bu alandaki araştırmaların da artmasına yardımcı olması umulmaktadır.