Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Konuları Muhakeme Yetilerine Yönelik Ölçme Aracı Geliştirilmesi

Abstract

Yenilenen fen öğretim programları ile birlikte öğrencilerin fen okuryazarı olarak yetişmeleri amaçlanmaktadır. Fakat fen okuryazarı olmak salt fen kavramlarını öğrenmekten değil, aynı zamanda fen kavramlarını ve bilim pratiklerini kullanarak küresel dünya da karşılaşılan özünde bilimin olduğu karmaşık toplumsal konuların çözümüne yönelik argümanlar oluşturabilme yetisinin gelişmesinden geçmektedir. Bir başka deyişle, sosyobilimsel konulara yönelik muhakeme yetileri geliştirmeleri gerekmektedir. Kuşkusuz bu amaca ulaşmada fen öğretmenlerine büyük bir sorumluluk ve iş düşmektedir. Fen okuryazarı bireyler yetiştirmek için fen öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının bu yetilere kendilerinin sahip olması gerekmektedir. Bu bağlamda, çalışmada öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik muhakeme yetilerini açığa çıkarabilecek bir ölçme aracının geliştirilmesi amaç edinilmiştir. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından oluşturulacak, açık uçlu soruların olduğu sosyobilimsel konuların bağlamı oluşturduğu senaryolar kullanılacaktır. Bu senaryoların kapsam geçerliliğini sağlamak amacıyla, konuyla ilgili alan uzmanlarından görüş alınacaktır. Öğretmen adaylarının cevaplarının kodlanması Sadler, Barab ve Scott (2007) tarafından kavramsallaştırılan sosyobilimsel konuların muhakeme alt boyutları ışığında, nitel analiz yöntemlerinden sürekli karşılaştırmalı metot (Glaser & Strauss, 1967) kullanılarak analiz edilecektir. Ayrıca analiz yönteminin geçerliliğini arttırmak amacıyla, ölçme aracının uygulandığı öğretmen adaylarından bir alt grup seçilerek yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılacaktır. Veri analiz sürecinin geçerliliğini arttırmak için, veriler üç araştırmacı tarafından birbirinden bağımsız olarak kodlanıp, ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklar tartışılarak çözülmeye çalışılacaktır. Sonuç olarak yerli literatürde benzeri olmayan bu ölçme aracı alana kazandırılacaktır.