Orman Kesim Atıklarından Vakumlu Mirodalga Ektraksiyonu Yöntemi (V-Mae) İle Derin Ötektik Çözücüler (Des) Kullanılarak Elde Edilen Biyoaktif Bileşenlerin Karakterizasyonu

Abstract

Mevcut doğal kaynakların işlenerek katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülmesi ülke ekonomileri açısından en başta gelen unsurlardan birisidir. Ülkemizde araştırma fonlarının yoğun olarak yönlendirildiği ve Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu tarafından öncelikli ana sektörler olarak isimlendirdiği 9 ana başlıktan ikisia gıda ve sağlık alanlarıdır. Üniversite de üretilen teorik bilgi ve teknolojinin daha etkin bir şekilde süresi içerisinde kullanılabilmesi için bilgi ve teknolojinin uygulayıcılar ile eş zamanlı üretilmesi, denenmesi, pratiğe aktarılması ve korunması oldukça önemlidir. Bunun en kestirme yolu da üniversite sanayi işbirliği ile yapılan projelerdir. Ülkemiz orman ürünleri sanayiinde en çok kullanılan endüstriyel ağaç odunları arasında ilk sıralarda Karaçam, Göknar, Meşe ve Kayın türleri bulunmaktadır. Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü faaliyet alanı içerisinde doğal yayılış gösteren ve en çok odun üretimi yapılan türlerden iki adet iğne yapraklı ve iki adet de yapraklı ağaç türlerinin kesim artıklarının büyük bir kısmını oluşturan ve genellikle hiçbir değerlendirmeye tabi tutulmayan yaprak ve ibreleri bu proje kapsamında hammadde olarak belirlenmiştir Taze halde toplanacak 4 farklı orman ağacı türüne ait ibre ve yapraklar Vakumlu Mikrodalga Ekstraksiyon Yöntemi (V-MAE) ile Farklı Derin Ötektik Çözücüler (DES) kullanılarak ekstrakte edilecek. Hem zaman, hem enerji ve hem de maliyet avantajı sağlayacak olan V-MAE yöntemine ilaveten çevresel etkileri asgari düzeyde olan ve düşük maliyetli DES kullanılarak elde edilen ekstraktların karakterizasyonları kapsamında; uçucu bileşenlerin analizi (GS-MS analizi), Uçucu olmayan bileşenlerin tayini (HPLC analizi), toplam fenolik madde içerikleri, toplam flavanoid madde içerikleri, fonksiyonel grupların ve bağ yapılarının belirlenmesi (FTIR analizi,, elementel bileşim analizleri, ekstraksiyon öncesi ve sonrası hammadde örneklerinin SEM görüntü analizleri, anti mikrobiyal aktivite tayinleri (Staphylococcus aureus Escherichia coli Candida albicans Pseudomonas aeruginosa ve Bacillus cereus) ve antioksidan aktiviteleri (FRAP, DPPH, H2O2, Metal Şelatlama, Fosfomolibden aktivitesi, ve indirgeyici güç aktivitesi) belirlenecektir. Projede; literatürde ibreli ve yapraklı ağaç türü yaprakları ile yapılmış DES ekstraksiyon denemelerinden elde edilmiş en iyi sonuçlara dayanılarak belirlenmiş kolinklorür (ChCl)+1,4 bütanadiol, CHCl+1,4 hegzanadiol, ChCl+maltoz ve ChCl+etilenglikol çözeltileri DES çözeltileri olarak belirlenmiş, kontrol örneği olarak da % 70 konsantrasyonda etanol çözücüsü ile aynı koşullarda V-MAE yöntemi yapılacak hammadde ektraksiyonları karşılaştırılarak Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü kapsamında en fazla kesim artışı elde edilen türlerin yapraklarında bulunan bioaktif bileşenler karakterize edilecektir. Üniversite-sanayii işbirliği kapsamında sunulan proje iş paketlerinden anti mikrobiyal aktivite tayinleri ortak firma tarafından yapılacaktır. Ellde edilen sonuçlar, bitkisel medikal destek ürünleri konusunda araştırma ve üretim faaliyetlerini dünya ölçeğinde sürdüren firma tarafından doğrudan doğruya uygulamada yer bulma potansiyeline sahip olacaktır