Kastamonu’da Çıkan Orman Yangınlarındaki Hakim Ağaç Türlerinin Yanabilirlik Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Yangın, vejetasyonun yenilenmesi ve şekillenmesi noktasında etkili olan en önemli doğal müdahale tipinden birisidir. Son zamanlarda yangına eğilimli olmayan ekosistemlerde sık gerçekleşen orman yangınları, Akdeniz ekosistemi gibi tekrarlayan şekilde yanan ekosistemler kadar, diğer ekosistemlerdeki yangın davranışının ortaya çıkarılmasının da gerekliliğini ortaya koymuştur. Yangına eğilimli olmayan nemli bölge vejetasyonlarını oluşturan bitki türlerinin, bu bölgelerde son zamanlarda sık gerçekleşen yangınlara maruz kalmaları, bu bitkilerin yangına karşı geliştirdikleri tepkileri anlamak adına araştırılması gereken önemli bir konu haline gelmiştir. Yangına bağımlı vejetasyonlardaki bitki türlerinin yangına karşı geliştirdikleri tepkiler yaygın olarak çalışılsa da, yangına eğilimli olmayan vejetasyonlarda bulunan bitki türlerinin ne kadar yanabilir olduklarını ortaya koyan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Yanabilirlik; yanıcı maddenin yangın süresince gösterdiği tutuşma kabiliyeti olarak ifade edilir ve bitkinin fonksiyonel özelliklerinin yanı sıra dokularında bulundurduğu fenolik bileşiklere de bağlıdır. Bu proje kapsamında yangına eğilimli olmayan nemli bölge vejetasyonlarında bulunan hakim ağaç türlerinin yanabilirliklerinin tür düzeyinde ortaya çıkarılması ve yanabilirliklerinin bitki fonksiyonel karakterlerine ve toplam fenol miktarlarına göre sınıflandırılması amaçlanmıştır. Bu projede, 2020 yılında Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde büyük yangınların gerçekleştiği bölgelerde bulunan hakim ağaç türlerinin (Karaçam, Sarıçam, Kızılçam) en temel yanabilirlik parametreleri olarak kabul edilen nem miktarı, özgül yaprak alanı ve kuru madde miktarları ve toplam fenol miktarı belirlenerek tür ölçeğinde yanabilirlik sınıflandırılması yapılacaktır.