Karadeniz Bölgesi Avcılık Faliyetleri Atıklarından Kitosan Eldesi Ve Antioksidan Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Ülkemizde değerlendirilmeden çöpe atılan kabuklu su ürünlerinin atıklarının değerlendirilmesi ve antioksidan özelliklerinin tespit edilmesi projenin ana hedefini oluşturmaktadır. Bu amaçla kabuk atıklarından kitosan eldesi ve elde edilen kitosanların doğal antimikrobiyal aktivitelerinin araştırılması, sonuçların ticari antibiyotiklerin aktiviteleri ile kıyaslanması amaçlanmaktadır. Kabuklu su ürünleri atıkları çok değerli biyoaktif bileşenler içermekte olup bunlar içerisinde de birinci sırayı kitin ve türevi kitosan almaktadır. Kitosan, eklembacaklıların kabuklarında, bazı bakteri ve mantarların hücre duvarlarında bulunan ve doğada selülozdan sonra en yaygın olan kitinin (β-(1-4)-poli-Nasetil-D-glukozamin) deasetilasyonu ile elde edilen bir polimerdir. Herhangi bir toksik etkisinin bulunmaması, alerji ve iritasyona neden olmamasının yanı sıra, biyoparçalanabilir ve biyogeçimli oluşuyla farmasötik ve medikal alanda önemli ve ilgi çekici bir biyomateryaldir. Kitosan, gıda, kozmetik, ziraat, tıp, biyoteknoloji ve tekstil gibi birçok endüstri dalında kullanılmaktadır. Günümüzde doğal ürünlere ilginin giderek artması bilimsel araştırmaları da bu yöne sevk etmiştir. Bu araştırmayla hem atıkların değerlendirilmesi sonucu ekonomiye kazandırılması ve çevre kirliliğinin önüne geçilebilecek olması hem de gıda sektöründe çok önemli bir problem olan mikrobiyal bozulma için doğal antimikrobiyal madde üretimine katkı sağlaması bu projenin özgün değerini artırmaktadır. Mevcut projenin birinci aşamasında kabuk atıklarından farklı yöntemlerle farklı karakterizasyonlarda (düşük ve yüksek deasetilasyon dereceli) kitosan eldesi gerçekleştirilecektir. İkinci aşamada ise elde edilen farklı kitosanların DPPH yöntemi ile antimikrobiyal aktiviteleri tespit edilecek ve ticari antioksidanlarla kıyaslamaları yapılacaktır. Bu çerçevede çevre kirliliğine yol açan kabuklu su ürünleri atıklarından elde edilen farklı deasetilasyon derecesine sahip kitosanların antimikrobiyal etkileri belirlenerek gıdalarda doğal antimikrobiyal olarak kullanım olanağına sahip olabilecek ve 5 atıklar ekonomiye kazandırılacaktır.