Türkiye’de Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Yaşanan Yapısal Sorunlar: Kamu Yöneticileri Ve Vatandaş Algılarının Tespiti

Abstract

20. Yüzyılın ortalarından itibaren tüm dünyada, küreselleşme, rekabet, bilişim ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerin baskısıyla, pek çok ülke, ekonomik, siyasal, ve idari sistemlerinde köklü değişim ve dönüşümler gerçekleştirmişlerdir. Bu küresel değişim dalgası ülkelerin çeşitli kurumlarını ve kurumların toplumla olan ilişkilerinin yönünü de değiştirmiştir. Ulaşacağı sonuçları hala kestirilemeyen bu süreç; tarihsel, ekonomik, toplumsal, siyasal ve kültürel yapıyla yakından ilgili olan ve ayrıca toplum ve devlete ilişkin bir faaliyet alanı olan kamu yönetimini de kaçınılmaz olarak derinden etkilemiştir. Özellikle 1980 sonrası dünyada yaşanan neo-liberal dönüşüm ve onun araçları olan Yeni Kamu Yönetimi, Yönetişim, İşletmecilik gibi unsurlar tarafından şekillenen ve değişim süreci içerisine giren kamu hizmeti kavramı, devletin vatandaşlarına sunduğu hizmeti ifade eder. Konunun proje için seçilmesinin sebebi, bu hizmetin vatandaşlar tarafından yeterli, kaliteli ve verimli olarak görülmemesi ve daha önceden görülmeyen yeni sorunlara yol açmış olmasıdır.

Ülkelerin kamu yönetimlerindeki bu değişim ve dönüşümü temel alarak yürütülecek bu projede, Türkiye’deki kamu personelinin ve hizmet alıcısı olarak vatandaşların bu yeni anlayış çerçevesinde yeniden şekillenen kamu hizmetlerinin sunumlarına karşı tutumları ve algıları tespit edilmeye çalışılacaktır. Elde edilen tespitler ve ayırma analizleri sonuçlarına göre, Türk kamu yöneticilerinin yeni kamu yönetimi anlayışına karşı tutumlarına bakarak Yeni Kamu Yönetimi Yönelimli mi veya Geleneksel Kamu Yönetimi Yönelimli mi olduklarını tahminleme imkânı veren bir fonksiyon geliştirilmeye çalışılacaktır. Bu durumun istatistiki açıdan anlamlı olup olmadığı tespit edilmeye çalışılacak ve bu fonksiyonda önemli ayırıcı noktalar ayrıntılarıyla tespit edilecektir.

Bu kapsamda kamu hizmetlerinin sunumunda Patrimonyal Kamu Hizmeti Anlayışı, Weberyen yani Geleneksel Kamu Hizmeti Anlayışı ve Neo-liberal Kamu Hizmeti Anlayışı başta olmak üzere birçok kuramsal bürokrasi ve kamu hizmeti teorisi incelenecek ve bunların ülkemizdeki yansımaları yani pratikteki uygulanma durumu karşılaştırılacaktır.

Bu çalışmada Türkiye genelindeki kamu hizmetlerinde sözü edilen olumsuzluklara yol açan sorunların yapısal mı yoksa araçsal mı olduğu sorusuna yanıt aranmaya çalışılacaktır. Bu yanıtı bulma çabası sürerken, elbette farklı keşifler ve faydalı veriler/bilgiler de elde edilebilecektir. Böylece proje sonucunda Türkiye genelindeki kamu hizmetlerinin sunumundaki sorunlar tespit edilecek olunursa; daha verimli, etkin, nitelikli ve hızlı hizmet sağlanması için akademik ve pratik politika önerilerinde bulunulacaktır.