Endüstriyel Bazı Ağaç Türleri Kabuklarınının Ekstraktif İçeriklerinin Belirlenmesi Ve Antioksidan Aktivitelerinin Araştırılması

Abstract

Ormanlar, uzun yıllar boyunca sadece orman ürünleri endüstrisi için odun hammaddesi kaynağı olarak düşünülmüş ise de gerek odun gerekse de odun dışı orman ürünleri yapılarından dolayı birer kimyasal madde deposu olarak büyük potansiyele sahiptirler. Bu ürünlerin bünyesinde bulunan; nötral çözücüler ve su ile odundan uzaklaştırılabilen, hatta su buharıyla bile uçucu hale gelebilen, miktarları çok az ve kolaylıkla değişkenlik gösterebilen ekstraktif maddeler günümüz farmakoloji ve kimya sektörleri için oldukça önem arz eden maddelerdir.

Odun işlenmesi sırasında, kendine has yapısından kaynaklanan nedenlerle artık olarak görülen, hatta sektörde bulunan birçok fabrika tarafından yakıt olarak değerlendirilen kabuklar ve odun eldesi sırasında oluşan kesim artıkları, kimyasal olarak odunla benzer içeriğe sahip olmasına rağmen ekstraktif çeşidi ve içeriği bakımdan oldukça zengindirler. Ekstraktifçe zengin ve potansiyel olarak miktarları azımsanmayacak düzeylere ulaşan kabuk kimyasalları ve bunların değerlendirilmesi üzerine çalışmalar büyük önem arz etmektedir.

Ülkemizde yetişen ağaç türleri kabukları ekstraktif içerikleri konusunda sınırlı sayıda bazı çalışmalar olmasının yanısıra bu tür ekstraktifleriniçeriğinin belirlenmesi ve antioksidan gibi biyolojik aktiviteleri konusunda yapılan çalışmalar kısıtlıdır.

Bu çalışmada, ülkemizde yetişen ağaç türlerinden; Doğu Kayını, Saplı Meşe, Kavak, Sarıçam, Kazdağı Göknarı (Uludağ Göknarı), gibi endüstriyel öneme sahip bazı ağaç türü kabukları organik çözücülerle ekstrakte edilerek elde edilen ekstraktif maddelerin içerdikleri extraktiflerin kalitatif analizi için LC-MS kullanılacaktır. Elde edilen ekstraktiflerin antioksidan aktiviteleri analiz edilecektir.

Sonuçta endüstride sadece yakacak olan kullanılan odun kabuklarının katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülerek ekonomiye farklı şekillerde kazandırılması hedeflenmektedir.