Browsing by Author "Hasan KAYA"

Now showing 1 - 2 of 2

Karasu Nehri (Türkiye) ağır metal kirliliği için su kalite sınıflandırılmasının bulanık mantık ile değerlendirilmesi
(2013-08-01) Samet HASILOGLU; Hatice Nur ARAS MEHAN; Adem Yavuz SONMEZ; Hasan KAYA; Olcay HISAR
Geleneksel su kalite değerlendirme metotlarında; alt ve üst limitleri içeren ayırım tabloları kullanılmaktadır. Gözlenen konsantrasyon değerleri, ayırım tablolarında aynı bölge içerisinde yer alıyorsa; değerler limitlere yakın yada uzak olsun aynı eşit öneme sahiptir. Ayrıca her bir kalite parametresi, tabloda yer alan dört sınıftan birisi içerisinde yer almalıdır. Bu nedenle, her bir parametrenin farklı sınıflarda olduğu durumlarda da belirsizlik meydana gelir. Bu çalışmada, su kalite sınıflandırılmasının bulanık mantık ile değerlendirilmesinin yapıldığı bir indeks model kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda; Karasu Nehrinde 5 istasyonda, 12 ay boyunca, toplam 180 adet ölçümü yapılarak; Bakır (Cu), Çinko (Zn), Manganez (Mn), Kurşun (Pb), Nikel (Ni), Kadmiyum (Cd) ve Demir (Fe) gibi bazı ağır metal konsantrasyonlarının veri kümesi oluşturulmuştur. Ardından Karasu Nehrindeki ağır metal kirliliği için bulanık mantık değerlendirme metodu kullanılmıştır. Sonuçta; çevre yönetiminde karar oluşturmak için bulanık mantık değerlendirme metodunun alternatif bir araç olabileceği düşünülmüştür.
Melatonin Implantation in Preovulatory Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss) under Short Photoperiod Regime Reduces Egg Quality
(2014-12-01) Olcay HİSAR; Şükriye HİSAR ARAS; İlhan AYDIN; Adem Yavuz SÖNMEZ; Hasan KAYA
Diğer tüm omurgalılarda olduğu gibi, alabalıklarda da pineal organ; üremeyi de içeren günlük ve mevsimsel davranışsalve fiziksel olayları düzenleyen özelleşmiş foto-reseptör hücreler vasıtasıyla ışığa ait bilgiyi doğrudan alır. Bu çalışmada,ovulasyon öncesi melatonin implantasyonunun (yavaş salınan melatonin implant, 9 mg melatonin hormonu (MH) içeren vecanlı ağırlığa 3-4 mg/kg gelecek şekilde veya melatonin içermeyen (sahte) implant) farklı ışıklandırma rejimi (sürekli kısafotoperiyot (KF) 6 saat ışık/18 saat karanlık, ya da normal fotoperiyot 9 saat gündüz/15 saat gece (NF)) uygulanan ergingökkuşağı alabalıklarında (Oncorhynchus mykiss) yumurta kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Melatonin implanti yapılanbalıklar, uygulama sonrası 45 gün boyunca yüksek plazma MH konsantrasyonuna sahiptiler. Tüm gruplarda yumurta dökmeperiyodu aynı zamanda başlamasına rağmen NF grubu ile karşılaştırıldığında sadece KF ışıklandırma rejime tabi tutulan ya daKF ve melatonin implantı uygulanan gruplarda; düşük kuluçka oranı ve ilk yem alımına kadar geçen süredeki yaşama oranı ilekarakterize edilen düşük kuluçka kalitesi gözlemlenmiştir. Sonuç olarak; ovulasyon öncesi gökkuşağı alabalık dişilerineuygulanan melatonin implantasyonunun yumurta kalitesini düşürdüğü belirlenmiştir. Fakat bununla birlikte, gökkuşağıalabalıklarına uygulanması gereken en uygun MH konsantrasyonunun ve implant uygulama zamanının belirlenmesi ile ilgiliaraştırmalar yapılmalıdır.