Zebra Çiklitlarda (Chiclasoma Nigrofasciatum) Isırgan (Urtica Dioica) Tohum Yağının Yeme Farklı Oranlarda Eklenmesinin Yağ Asidi Kompozisyonuna Etkisi

Abstract

Akvaryum balığı endüstrisinde yetiştirilen en önemli balıklardan biri de yaklaşık 105 cins ve 1300 türden oluşan Cichlidae familyasına ait, zebra çiklitlerdir (Cichlasoma nigrofasciatum). Zebra çiklit; boyut olarak küçük, yeni ortamlara iyi uyum sağlamayabilen ve Orta Amerika’dan Kuzey Guatemala, Panama’ya kadar geniş bir aralıkta bulunan bir göl ve akarsu türüdür ve yetiştiricilik koşullarında da üreyebilme yetenekleri nedeniyle beslenme, immünolojik ve üreme çalışmalarında biyolojik bir model olarak daha önceki çalışmalarda kullanıldığı bilinmektedir. Isırgan otu (Urtica dioica), Urticaceae familyasına ait olup polifenoller, vitaminler ve mineraller gibi yüksek miktarda besin ve biyoaktif bileşik içeriğine sahip yerli bir bitki türüdür. Isırgan otu, anti-proliferatif, analjezik, immünostimülatör, anti-enfeksiyöz, hipotansif, antiülser aktiviteye ve çok sayıda farmakolojik etkiye sahip olmasında dolayı hem insaan hem de hayvan diyetleri için önemli bir besin değerine sahiptir. İnsan sağlığında kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde kullanıldığı bilinmektedir. Ayrıca ısırgan otu proteinler, yağ asitleri, polisakkaritler, vitaminler, mineraller ve karotenoidler, kersetin, formik asit, salisilik asit, lesitin, histamin, flavonoid, tanenler ve steroller gibi çok çeşitli ikincil metabolitleri de içermektedir (Yarnell 1998). Tüm bu özellikleriyle değerlendirildiğinde, ısırgan otu balık diyetlerinde kullanmak için iyi bir hammadde olmaktadır. Yapılan çalışmalar değerlendirildiğinde, ısırgan otu özündeki biyoaktif bileşikler, balıkların daha iyi büyüme performans göstermesine yardımcı olmak için sindirim enzimlerinin salgılanmasını iyileştirebilir ve bağırsak mikroflorasını koruyabildiği görülmüştür. Su ürünleri yetiştiriciliğinde ısırgan otunun kullanımının büyüme performansını ve yem kullanımını arttırdığı (Chakraborty ve diğerleri 2014; Van Hai 2015; Mehrabi ve Firouzbakhsh 2020; Karataş ve ark. 2020), bağışıklığı desteklediği ve mikrobiyal zorluklara karşı dirençli olduğu (Ngugi ve ark., 2015; Bilen ve ark., 2016) bildirilmiştir. Yapılan bir çalışmada, zebra çiklitlerin diyetlerine kg başına 0.1 g ısırgan otu (Urtica dioica) ekstraktının kullanıldığı çalışmada, balıkların üreme performansı üzerinde olumlu bir etkiye olduğu bildirilmiştir. Ayrıca ısırgan otu ekstraktının balıkların büyüme performansını artırdığı, glikoz, trigliserit ve kolesterol seviyelerini önemli ölçüde azalttığı ve toplam protein, albümin, IgM, C3 ve C4 seviyelerini artırdığı da bildirilmiştir (Jafari ve ark., 2022). Tüm bu nedenlerle ısırgan otu yağının zebra çiklit yemlerine ilavesinin balığın tüm vücut ve karaciğer dokularındaki yağ asidi kompozisyonunda meydana getirdiği değişimleri araştırmak üzere bu çalışmanın yapılması planlanmıştır.