Ilgaz Dağı Köylerinin Kırsal Turizm Potansiyeline Yönelik Bir Araştırma

Abstract

Son zamanlarda turistlerin seyahat beklentilerindeki değişiklikler, sosyal ve demografik özelliklerde farklılaşma turizm alanında etkisini göstermiştir. Doğaya duyarlı, sağlıklı yaşam konusunda daha çok bilinçlenen turistler kentsel yaşamdan, gürültüden ve kirli havadan uzaklaşmak için daha çok kırsal alanları tercih etmeye başlamışlardır. Türkiye’nin genel yapısı itibariyle zengin kırsal turizm alanları olmasına rağmen yeterli ekonomik girdi sağlanamamıştır (Ahmadova ve Akova,2016). Kırsal coğrafi ortamlar; doğal ve kültürel yapılarıyla, özellikle kent insanının giderek artan rekreasyon gereksinimine geçmişten günümüze cevap vermeye çalışmaktadır. Özellikle kırsal yaşam biçiminin çekiciliği, stres ve baskı yaratacak sınırlamaların ve zorunlulukların olmayışı, buna karşın kişilerin kendilerini özgür hissetmelerini sağlayacak olanakların varlığı, günümüzde gerek hafta sonları, gerekse mevsimlik, yıllık tatillerde bu ortamlara yoğun ziyaretleri beraberinde getirmektedir (Çakır vd.,2010:2). Ilgaz Dağları Milli Parkı’nın Ankara’ya karayolu ile İstanbul’a hava yolu ile kolay ulaşılabilir bir konumda olması sebebiyle hem hafta sonu tatilcilerinin hem de tatilini kış aylarında değerlendirmek isteyenlerin tercihleri arasındadır. Son yıllardaki yerel yönetim politikaları Kastamonu sınırları içerisinde ev pansiyonculuğunu destekler niteliktedir. 2010 yılında Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından desteklenen Küre Dağları Milli Parkı’nda kırsal turizme yönelik ev pansiyonculuğu desteklenmiş ve bölge turizmine katkı sağlamıştır. Kış turizmi ile popülerliğini koruyan Ilgaz Dağları Milli Parkı civar köyleri ile ilgili bir çalışma yapılmamıştır. Oysaki Ilgaz Dağı ve civar köylerinin kırsal turizm potansiyeli oldukça yüksektir. llgaz Dağının eteklerinden doruklarına doğru gelişen karaçam, kızılçam, köknar hakim ağaç türlerinden meydana gelen bitki örtüsü, zengin orman altı topluluğu ile desteklenmektedir. Bol ve bütün yıl akışlı akarsuları ile zengin bitki örtüsünün oluşturduğu şartlar karaca, geyik, yaban domuzu, kurt, ayı, tilki gibi, yaban hayatı türlerine uygun yaşama ortamı sağlamaktadır. Ayrıca dünyada nadir bulunan bitki çiçek türlerinden (endemik) sayılı olanlarını görmek mümkün olabilmektedir. Milli parkın diğer önemli bir kaynağı da kış sporları imkânıdır. Ilgaz Dağının bu doğal ve rekreasyon kaynakları milli parkın ana kaynak değerlerini oluşturmaktadır. Ayrıca sahada doğal yürüyüş çadırlarla ve karavanlarla kamp yapma imkanı ile günübirlik aktiviteler için uygun imkanlar mevcuttur. Milli park sınırları içindeki Baldıran Vadisinde Karasu Deresi üzerinde alabalık üretme istasyonları ve avlanma göletleri hizmete açıktır. Ilgaz Dağı’nın turizm olanaklarının kış turizmi dışında çeşitlendirilmesi civar köylerdeki kırsal turizm olanakları ile doğru orantılıdır. Kırsal turizmin yapılabilmesi için mutlaka, halkın bilgilendirilip, ekonomik kazanımları olacağı anlatılıp, gerekli eğitim ve teşvikler ile ikna edilmesi ve turizm konusunda bir farkındalık oluşturulması gerekmektedir. Bu çalışmada Ilgaz Dağı Milli parkı hinterlandında yer alan ve Orman Bakanlığı tarafından Turizme kazandırılması gereken 15 civar köyünden oluşan bölgedeki kırsal turizm olanaklarının belirlenebilmesi ve ev pansiyonculuğunun geliştirilebilmesi için gerekli şartların ortaya çıkabilmesi adına arazi çalışması yapılacak ve yerli halka yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanarak görüşmeler gerçekleştirilecektir. Çalışmadan elde edilen bulgular ile bir SWOT analizi yapılacak ve hangi modelin bu bölge de yer alan köylereye katkı sağlayacağı tespit edilecektir. Bölgeye uygun bir modelleme bulunamadığı takdirde daha önce oluşturulan kırsal turizm modellerinin (Deniz Feneri, Küçük Ölçekli Arazi Kullanımı, Bölgeleme, Tematik) dışında yeni bir kırsal turizm modeli geliştirilecektir.