Sağlıklı Genç Deneklerde Patern Ayırma Performansına Hipokampal Hacim, Kortizol Ve Metabolik Profilin Katkısı

Abstract

Hipokampal kompleks ve çevresindeki medial temporal lob (MTL) yapıları hasarlanan bireylerde, epizodik hafızada anterograd ve retrograd amnezi gelişmesine rağmen diğer öğrenme ve bazı hafıza biçimlerinin korunduğu gözlenmiştir. Yapılan çalışmalar hipokampal yer hücrelerinin ve hipokampal uzun süreli güçlendirme rolünün keşfi ile bu bölgedeki plastisite ile kodlama yetenekleri hipokampus ve etrafındaki beyin yapılarının hafızadaki önemini göstermiştir. Hipokampusun epizodik bellek için kritik olduğu artık yaygın olarak kabul edilmektedir. Epizodik bellek “pattern ayrımı”na bağlıdır. Pattern ayrımı, benzer anılar arasında ayrı yapmamıza izin verecek şekilde kodlama işlemidir. Böylece bellek girişimi önlenir veya önceden kodlanmış uyaranları oldukça benzer uyaranlardan ayırt edebilir. Nöropsikolojik deneyler ve fonksiyonel nörogörüntüleme çalışmaları, hipokampusun uzamsal düzenin esnek veya allosentrik bir temsili gerektiğinde özellikle gerekli olduğunu göstermiştir. İnsanda stres hormonlarından kortizol, hipokampusa dayalı deklaratif bellek performansı da dahil olmak üzere çok çeşitli bilişsel işlevleri etkilemektedir. Beyin vücuttaki enerji kaynağı olarak neredeyse sadece glukozu kullanır. Beyin glukoz metabolizması, tiroid hormonları (TH) tarafından birçok seviyede düzenlenebilir. Preklinik çalışmalar, sempatik sinir sisteminin aktivasyonu, glukoz taşınmasının modülasyonu ve glukokortikoid sinyali ile etkileşim dahil olmak üzere, TH’nin glukoz metabolizmasını düzenlemesi için çeşitli spesifik potansiyel mekanizmalar hakkında bilgi sağlamıştır. Çalışmamızda, normal öğrenme sırasında farklı bellek süreçlerinde görevli MTL yapılarının ve nörogörüntüleme çalışmalarında hipokampus ve parahipokampal korteks, dentat gyrus’a ek olarak patern ayrım performansına katkıda bulunduğu gösterilen dorsal medial prefrontal korteksin ayrıca diğer gri madde ve beyaz madde yapılarının volumetrik olarak incelenmesi ve pattern ayrımı sürecindeki performansla ilişkilendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmamız Kastamonu Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 2 öğrencilerinin katılacağı 20 gönüllüden oluşacak deney grubu üzerinde yapılacaktır. Gönüllüler Kastamonu Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Bölümünde 3 boyutlu volümetrik MR çekimine alınacaklardır. Bu kan örneklerinde açlık glukoz düzeyi, kortizol düzeyi, TSH ve T4 düzeyleri Kastamonu Üniversitesi Hastanesi Biyokimya Laboratuvarı’nda rutin metodlarla değerlendirilecektir. Katılımcılara kendilerine verilen uyaranlar ile özdeş, benzer ya da tamamen yeni olan uyaranları ayırt etme kabiliyetini yani pattern ayırma performansını test etmek amacıyla Pattern Ayırımı testi uygulanacaktır.Veriler arasındaki korelasyon IBM SPSS Statistics (Statistical Package for the Social Sciences Statistics) versiyon 22 kullanılarak test edilecektir.