Kastamonu Bölgesinde Üretilen Propolislerin Palinolojik Ve Kimyasal İçerik Yönünden İncelenmesi Ve Biyolojik Aktivitelerinin Belirlenmesi

Abstract

Propolis, bal arıları (Apis mellifera L.) tarafından çeşitli bitki kaynaklarından toplanarak üretilen reçineli maddenin genel adıdır. Bal arıları tutkal kaynağı bitkilerden reçineler toplayıp işleyerek propolisi oluşturmaktadırlar. Tutkal kaynağı bitkiler ise Dünya’nın bölgelerine göre farklılık göstermektedir. Bal arıları (Apis mellifera L.); kestane, kavak türleri, diş budak, huş, çam, erik, fındık, erik, ıhlamur, söğüt, akasya, karaağaç ve meşe gibi bitkilerin tomurcuk, yaprak ve benzeri kısımlarını propolis kaynağı olarak kullanmaktadırlar. Arılar tarafından kovanlarının girişinde koruyucu kalkan yapmak, kovandaki çatlakları doldurmak, çerçevelerin köşelerini kovandaki oluklara yapıştırmak, kış mevsiminde kovan giriş deliğinin daraltılmak, olumsuz hava koşullarından korunmak gibi amaca yönelik olarak kullanılmaktadır. Propolis, reçineli ve mum kıvamında olan, keskin ve güzel kokulu, 15°C’nin altında muhafaza edildiğinde sert ve kırılgan bir yapıda; 25-45 °C’de muhafaza edildiğinde mum gibi elastik yapıda ve yumuşak-yapışkan, 60-70°C’de muhafaza edildiğinde ise sıvı bir hal almaktadır. Ham propolisin kimyasal bileşimi genel olarak %45-55 reçine, %25-35 balmumu ve yağ asitleri, %10 esansiyel yağlar, %5 polen ve %5 mineral maddelerden oluşur. Propolis; antimikrobiyal, antienflamatuar, antioksidan, antitümörantikanser, genotoksik-antigenotoksik, antialerjik gibi biyolojik aktiviteleriyle dikkat çekmektedir. Bu yüzden eski zamanlardan günümüze kadar propolis farmakolojik özellikleri sebebiyle insanlar tarafından kullanılmaktadır. Propolisin biyolojik aktivitesi, içerisindeki polifenoller, flavonoidler, flavanoller, flavononlar, aromatik asitler, fenolik asitler, kafeik asit fenil esterleri, antosiyaninler, lignanlar, triterpenler gibi bileşiklere bağlıdır. Bu nedenle propolis, apiterapide, biyokozmetikte, sağlıklı beslenme gibi pek çok amaç için kullanılmaktadır. Önerilen bu proje ile Kastamonu’da üretilen propolislerin antimikrobiyal ve antioksidan özellikleri ortaya konacak ve propolislerin orijinleri belirlendikten sonra da kendi aralarındaki biyolojik aktivite farklılıklarının ortaya konacaktır. Proje süresi 24 ay olarak planlanmaktadır.