Fatma Zehra PATTABANOĞLUF. Jamil RAGEPHakan ÇOŞAR2023-04-132023-04-132022-12-30Pattabanoğlu, F., Ragep, F., Çosar, H. (2022). Tûn’den Toruń’a: Tûsî Çiftine İlişkin Girift Ayrıntılar. Hitit ilahiyat dergisi, 21(2), 1475-15242757-6957https://search.trdizin.gov.tr/publication/detail/1148590/tunden-toruna-tusi-ciftine-iliskin-girift-ayrintilarhttps://hdl.handle.net/20.500.12597/6385Nicholas Copernicus ve onun İslami selefleri arasındaki olası bağlantılara ilişkin tartışmalarda, “Tûsî Çifti”, bu aktarımın gerçekliğini hem destekleyenler hem de eleştirenler tarafından sıklıkla dile getirilmiştir. Ancak daha önceki bir makalede belirttiğim gibi, Ptolemaios astronomisindeki düzensiz gök hareketleriyle başa çıkmak için İslam astronomları tarafından icat edilen diğer matematiksel aletlerle birlikte “Tûsî Çifti” de, Kopernik Güneş merkezliliğinin ortaya çıkmasında İslami astronomi ve doğa felsefesinin genel önemi düşünüldüğünde ikincil öneme sahip olabilir. Yine de Nasîrüddîn et-Tûsî’nin (597-672/1201-74) astronomik aletlerinin geliştirilmesi ve kullanılması, bize astronomik modellerin aktarımı hakkında önemli kanıtlar sunmakta ve kültürlerarası bilimsel aktarım konusunda bazı dersler vermektedir. Bundan dolayı bu makalede, ilk olarak İran’daki Azerbaycan’dan Bizans’a doğru yayılmaya başlayan ve on altıncı yüzyıla kadar devam eden bu aktarım hakkında bildiklerimizi özetlemeye çalışacağım. Bildiklerimizde hala birçok boşluk olmasına rağmen, kanıtlara dayanmak suretiyle kültürlerarası aktarım açıklamasının bağımsız ve paralel keşif varsayımından daha kuvvetli olduğunu savunuyorum.turinfo:eu-repo/semantics/openAccessTRANSLATION10.14395/hid.11389171148590147515242122757-6949