Doç. Dr. Yasemin ÇELİK ALTUNOĞLUBALOĞLU, Mehmet Cengiz2024-01-282024-01-28https://hdl.handle.net/20.500.12597/18746Lösin fermuar (bZIP) transkripsiyon faktörü ailesi, bitkilerdeki en büyük ve en çeşitli transkripsiyon ailelerinden biridir. Bitki büyümesini ve gelişimini düzenlemesine ek olarak biyotik ve abiyotik streslere yanıtta önemli rol oynamaktadır. bZIP, ökaryotik organizmalarda evrimsel olarak korunmuş bir transkripsiyon faktörüdür. Şeker pancarı (Beta vulgaris ssp. vulgaris) taksonomik olarak, Amaranthaceae (Ispanakgiller) familyasına, Chenopodiaceae alt ailesine ve Beta cinsine aittir. Şeker pancarının tüm genom dizilimi 2014 yılında belirlenmiştir. Proje önerisinde, şeker pancarı genomunda önceden tanımlanmamış bZIP gen ve protein dizilerinin belirlenmesi, belirlenen bu genlerin, şeker pancarı kromozomları üzerindeki yerleşim yerleri, filogenetik ilişkileri, korunmuş amino asit motifleri, gen ontolojileri, bZIP genlerini hedefleyen miRNA’ları, tahmini üç boyutlu yapıları, değişik bitkilerdeki bZIP genleri ile karşılaştırmalı fiziksel haritaları farklı biyoinformatik araçlar kullanılarak belirlenecektir. Bunlara ilaveten, açık veri tabanlarından elde edilen transkriptom verileri kullanılarak bu genlerin farklı koşullardaki ifade profillerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Transkriptom analizi sonuçlarına göre gen ifadesi farklılık gösteren bZIP genleri belirlenerek, bunların ısı ve kuraklık birlikte uygulanan strese karşı gen ifade düzeylerinin belirlenmesi planlanmaktadır. Böylece her ne kadar 2014 yılında şeker pancarının tüm genom dizisi çıkarılmış olsa da şeker pancarı genomunda ilk kez bu proje çalışması kapsamında bZIP genlerinin belirlenmesi, karakterizasyonu ve ısı ile kuraklık kombine strese karşı yanıtlarının incelenmesi ve bu stresler altında oluşan moleküler mekanizmalar hakkında önemli bilgiler elde edilecektir. Aynı zamanda elde edilen bZIP gen ailesine ait bu bilgiler ışığında, ısı ile kuraklık kombine stres koşullarına dayanıklı şeker pancarı ve diğer tarım bitkilerinin üretilmesine katkı sağlayacak önemli verilerin elde edileceği düşünülmektedir.