İL ÖZEL İDARELERİNDE ALTERNATİF FİNANSMAN KAYNAKLARI: KARBON SERTİFİKALARI VE KULLANIMI

Abstract

İklim değişikliği, günümüzde dünyamızı ve ülkemizi tehdit eden enönemli olaylardan biridir. İklim değişikliğine sebep olan sera gazlarıemisyonlarınınazaltılmasıiçinKyotoProtokolü’ndeazaltımyükümlülükleri ile birlikte esneklik mekanizmaları da oluşturulmuştur.Bunlar; temiz kalkınma mekanizması, ortak yürütme mekanizması veemisyon ticaretidir. 1992 yılında toplanan Birleşmiş Milletler Çevre veKalkınma Konferansı’nda iklim değişikliği tartışılmıştır. Bilim adamlarıdünyanın daha önce olmadığı şekilde ısınmaya başladığını kanıtlamış,bunun temel nedenini de insan faaliyetlerinin neden olduğu sera gazlarıemisyonları olarak göstermişlerdir. Bu kapsamda Birleşmiş Milletlerİklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) kabul edilerek imzayaaçılmış ve 1994 yılında yürürlüğe girmiştir. Çevre ve ŞehircilikBakanlığında bulunan sözleşme çevirisinde yapılan tanıma göre iklimdeğişikliği “karşılaştırılabilir zaman dilimlerinde gözlenen doğal havaolaylarına ek olarak, doğrudan veya dolaylı olarak küresel atmosferinbileşimini bozan insan faaliyetleri sonucunda iklimde oluşan bir değişiklik”olarak tanımlanmıştır. Ülkelerin emisyon ticareti yaparak emisyonuazaltıcı tedbirlere yönelmeleri mümkündür. Emisyon ticareti; zorunlupiyasalarvegönüllüpiyasalarolarakikiplatformdagerçekleştirilmektedir.Türkiye; konumu gereği yanlızca gönüllüpiyasalardan yararlanabilmektedir. Temeli, az emisyon üretenler ile çokemisyon üretenler arasında dengeyi sağlamaya, emisyon üretilmesi veazaltılması arasındaki açığı kapatmaya ve azaltımı teşvik etmeyedayanan emisyon ticareti, yenilenebilir enerji ve ormanlaşma gibi emisyonazaltıcı faaliyetleri yürüten işletmeler, kurum ve kuruluşlar için fırsatlar sunmaktadır. Kanuni imtiyazları ve yetkileri düşünüldüğünde, İl özelidarelerinin de bu kapsamda yürüteceği faaliyetlerle, bir yandan kanuniyükümlülük alanlarından biri olan çevrenin iyileştirilmesine katkısağlarken, diğer yandan hizmetleri ve yatırımları için ek finansal kaynakelde edebileceği değerlendirilmektedir. Ayrıca, 2016’da yürürlüğe girenParis İklim Anlaşması’nın Türkiye tarafından onaylanmasıyla bütünmekanizmalardan yararlanabilecek ve Türkiye karbon emisyonu piyasasıbüyüyerek hem kamuya hem özel sektöre yeni fırsatlar getirecektir.