Browsing by Author "Emine KARASU AVCI"

Now showing 1 - 13 of 13

Academic Motivation Levels of Secondary School Students and Their Attitudes towards a Social Studies Course
(2020-12-01) Melike FAİZ; Emine KARASU AVCI
The present study aims to reveal the motivation levels of secondary school students and their attitudestowards a Social Studies course. This study employed a mixed method approach. The quantitative datawere collected through the use of an “Academic Motivation Scale” and an “Attitude Scale for a SocialStudies Course”. The qualitative data were obtained through a structured interview. Four hundred andforty-three secondary school students participated in the quantitative part of the study, while fourty-fivesecondary school students participated in the qualitative part of the study. The results of the quantitativesection are given in two separate parts: a motivation scale, and an attitude scale. A significant differencewas observed in the introjected regulation levels of male secondary school students. The scores foridentified regulation and motivation were in favor of female students. There was no difference in themotivation scores according to the socio-economic levels of the students. However, the motivation levelsof the students decreased as the grade level increased. The attitudes of participants towards the SocialStudies course did not differ according to both gender and grade level of the participants. According tothe school variable, a difference was observed between schools with a low socio-economic status andthose with high socio-economic status. The qualitative data revealed a majority of students had positiveattitudes towards the Social Studies course. Furthermore, the factors that enhance student motivationtowards the Social Studies course were found to be related to the study of History, having an interest inthe course, and the way the course is taught.
“Atatürkçülük” Kavramına İlişkin Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Metaforik Algıları
(2019-06-01) Melike FAİZ; Emine KARASU AVCI
Atatürkçülük kavram olarak Mustafa Kemal Atatürk’ün düşüncelerinin takipçisi olmaanlamını içeren, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, belirli bir sınıfa ait olmayan aklı ve bilimiönde tutan ideolojidir. Atatürkçü ideolojinin temelini, Mustafa Kemal Atatürk'ün düşüncelerive uygulamalarıyla ortaya koyduğu amaçlar, ilkeler ve gerçekleştirdiği yenilikler oluşturur.Atatürkçülük, Türk tarihinden, Türk vatanının sahip olduğu kaynaklardan ve Türk insanınınisteklerine çare bulma ihtiyacından doğmuştur. Bu araştırmada, Sosyal Bilgiler öğretmenadaylarının Atatürkçülük kavramına ilişkin metaforik algıları incelenmiştir. Araştırmafenomenoloji olarak desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 208 Sosyal Bilgileröğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veriler öğretmen adaylarından “Atatürkçülük… gibidir. Çünkü … .” cümlesini tamamlamaları istenerek elde edilmiştir. Elde edilen verileriçerik analiz yoluyla çözümlenmiştir. Araştırmada en çok üzerinde durulan metaforlar güneş,özgürlük, ağaç, vatanseverlik, hayat, devrim, su ve bayrak metaforlarıdır. En fazla metaforgeliştirilen kategoriler ise aydınlatıcı ve yol gösterici olarak Atatürkçülük ile gereklilik vezorunluluk olarak Atatürkçülük kategorileridir.
Etkili Vatandaşlık Eğitiminde Değerler Eğitimi: Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Düşünceleri
(2020-12-01) Saim TURAN; Melike FAİZ; Emine KARASU AVCI
Etkili vatandaşlık; haklarını bilmek, kullanmak, sorumluluklarının bilincinde olmak, bu sorumlulukları yerine getirmek ve diğer insanların haklarına saygı duymaktır. Değerler de vatandaşlık anlayışının oluşturulmasında toplumsal tutum ve beklentileri yansıtmaktadır. Değerleri benimsemiş bireylere hem etkili vatandaşların yetiştirilmesi hem de toplumsal devamlılık için ihtiyaç duyulmaktadır. Dolayısıyla değerlerin ve Sosyal Bilgiler dersinin etkili vatandaş profilinin geliştirilmesinde önemli rolü bulunmaktadır. Sosyal Bilgiler dersinin temel amacının vatandaşlık eğitimi olduğu düşünüldüğünde etkili vatandaş profilinin geliştirilmesinde Sosyal Bilgiler dersinin önemli bir ayağı olan değerler ve değerler eğitiminin önemi anlaşılmaktadır. Bu araştırmanın amacı etkili vatandaşlık eğitiminde değerler ve değerler eğitimine yönelik Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin düşüncelerini ortaya koymaktır. Araştırma olgubilim deseninde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’nin çeşitli illerinde görev yapan ve araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden Sosyal Bilgiler öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada veriler elektronik posta yoluyla gönderilen yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Veriler araştırma soruları çerçevesinde betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Sosyal Bilgiler öğretmenlerinden elde edilen veriler vatandaşlık ve değerler arasındaki ilişkiyi değerlerin vatandaşlığın şekillenmesine katkı sağladığı; etkili bir vatandaşın vatanseverlik, sorumluluk, dürüstlük, çalışkanlık, bilimsellik, saygı ve eşitlik gibi değerlere sahip olacağı; Sosyal Bilgiler dersinin yine benzer değerlerle etkili vatandaşlık eğitimine katkı sağladığı ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nda verilen değerlerin etkili vatandaşlık eğitimi için yeterli olduğu yönündedir.
Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının Amaçlarındaki Değerlerin İçerik Analizi (1936-2018)
(2018-06-01) Emine KARASU AVCI; Z. Esra KETENOĞLU KAYABAŞI
Değerler toplumsal hayatta bireylerin davranışlarına ve tercihlerine yön veren önemli ölçütlerdir. Eğitim-öğretim programlarında değerler, kimi zaman örtük kimi zaman ise doğrudan kazandırılmaya çalışılmıştır. Bu araştırmada 1936, 1948, 1968, 1998, 2005, 2009, 2015 ve 2018 Hayat Bilgisi Öğretim Programlarının amaçlarında değerlerin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada veri toplama tekniklerinden biri olan doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Bu amaçla, belirtilen programların arşiv kayıtları incelenerek veriler içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. 1936, 1948, 1968, 1998, 2005, 2009, 2015 ve 2018 İlkokul Programı Hayat Bilgisi dersinin amaçlarında genel olarak temel bazı değerlere (sevgi, saygı, duyarlılık, sorumluluk, doğruluk/dürüstlük) yer verildiği tespit edilmiştir. 2005 ve 2009 İlköğretim Programlarında Hayat Bilgisi dersinin amaçları bulunmadığı için değerler tespit edilememiştir. 2015 ve 2018 İlkokul Programı Hayat Bilgisi dersinin amaçlarında önceki programların aksine milli, manevi ve insani değerler, ailevi değerler ve toplumsal değerler gibi daha genel ifadelerle değerlere yer verildiği görülmüştür.
Investigation of Social Studies Teacher Candidates' Multi-Dimensional Social Values Levels in Terms of Several Variables
(2019-04-01) Emine KARASU AVCI; Melike FAİZ
There is a need for the existence of individuals who have adopted social values to overcome theproblems of the 21st century. Therefore, the transfer of these values through the courses hasbecome important in schools. Social Studies course is an important lesson in gaining socialvalues due to its content. Considering the role of this course in the values education, it isimportant to determine the level of social values of the teacher candidates who will transfer thecourse. In this context, it is aimed to investigate the multidimensional social values of SocialStudies teacher candidates in terms of various variables. The research is in a descriptive surveymodel. The study group of the research consists of Social Studies teacher candidates who arestudying a public university in the spring semester of the academic year 2017-2018. The datawere gathered by using a multidimensional social values scale. The data were analyzed usingSPSS 22. In the study, there was a significant difference between the social values of the preservice teachers according to the gender variable in the dimension of religious values in favor offemale students. The social values of teacher candidates did not show a significant differenceaccording to the grade level, age, family income, mother education level, father's level ofeducation, number of siblings and place of residence.
ÖĞRETMEN EĞİTİMİNDE EĞİTİCİ FİLMLERİN KULLANILMASINA İLİŞKİN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ DENEYİMLERİ
(2021-01-01) Emine KARASU AVCI; Melike FAİZ
Eğitici filmler, eğitim içerikli olarak hazırlanan filmlerdir. Bu filmler eğitim ortamlarını, eğitim yöneticilerini, öğretmenleri, öğrencileri ve velileri çok yönlü olarak ele almaktadır. Eğitici filmlerin öğretmen eğitiminde yararlanılabilecek bir kaynak olduğu bilinmektedir. Bu yönüyle filmler henüz mesleğe başlamamış öğretmen adaylarına eğitim-öğretim ortamlarını tanıtacak ve adaylarda mesleğe yönelik tutum ve yaklaşımlar geliştirecektir. Bu araştırmanın amacı, öğretmen eğitiminde eğitici filmlerin kullanılmasına ilişkin Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının deneyimlerini ortaya koymaktır. Araştırma nitel araştırma modellerinden fenomenoloji olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim-öğretim yılı güz döneminde bir devlet üniversitesinin Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı’nda öğrenim görmekte olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 17 adet 2.sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Öğretim İlke ve Yöntemleri dersi kapsamında adaylara öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve yaklaşımlar kazandırmak amacıyla 6 film izletilmiştir. Adaylardan öğretmen eğitiminde eğitici filmlerin kullanılmasına ilişkin anket yoluyla veriler elde edilmiştir. Eğitici filmlerin öğrenciye yaklaşım konusunda adaylara öğrencilerin bireysel farklılıklarının olduğunu fark etmeyi ve öğrencilerle doğru iletişim kurmayı sağladığı; çağdaş ve yenilikçi bir anlayışa sahip olmayı ve öğretmenin öğrenci ile etkili iletişim kurmayı sağladığı; öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve davranış kazandırıcı olduğu ve öğrenciye yaklaşım açısından katkı sağlayıcı olduğu tespit edilmiştir. Sosyal Bilgiler derslerinde filmlerin kullanılmasının ise öğrencilerin öğrenmesini destekleyici olması yönüyle önemsemektedirler.
Proje Tabanlı Öğrenmede Teknolojik Araç- Gereçlerin Kullanımına İlişkin Sınıf ve Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşleri
(2016-01-01) Serpil RECEPOĞLU; Emine KARASU AVCI; Bilgin Ünal İBRET
Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı, öğrenci merkezli bir yaklaşımdır. Bu nedenle, öğrenciler öğrenme sürecinde istedikleri bilgiye ulaşmak ve kullanmak için çeşitli teknolojik araç ve gereçlerden faydalanmaktadırlar. Bu yöntemin başarılı bir şekilde uygulanabilmesinde hangi teknolojik araç ve gereçlerin kullanıldığı ve bu araç ve gereçlerin kullanımında karşılaşılan problemlerin tespiti önemlidir. Bu çalışmanın amacı, ilkokul ve ortaokul düzeyinde görev yapan Sınıf ve Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin proje tabanlı öğrenme yaklaşımı ile kullandıkları teknolojik araç ve gereçlerin neler olduğunu öğrenmek ve böylece proje uygulamalarında karşılaşılan problemleri ortaya çıkarmaktır. Araştırmada veri toplamak amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden biri olan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında katılımcılara 3 adet soru sorulmuştur. Elde edilen veriler içerik analizi ile kodlama yapılarak çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bakıldığında öğretmenlerin proje tabanlı öğrenmede en çok tercih ettikleri teknolojik araç-gereçlerin bilgisayar, projeksiyon, internet, video olduğu görülmektedir. Öğretmenler araç-gereçleri tercih nedenlerini en çok öğrencilerin kolaylıkla araştırma yapabilmeleri, ulaşılabilir olması, yaşayarak öğrenme imkânı tanıması ve maliyetinin düşük olması durumları ile ilişkilendirmişlerdir. Öğretmenlerin karşılaştıkları problemlerde en çok üzerinde durdukları konu ise araç-gereçlerin maliyetinin yüksek olmasıdır. Karşılaşılan bu problemlere öğretmenlerin çözüm önerilerinin başında öğretmenin iyi bir rehber olması gelmektedir
Sınıf Öğretmenlerinin Derslerinde Kullandıkları Yöntem ve Tekniklere İlişkin Görüşleri: Bir Olgubilim Araştırması
(2019-01-01) Zehra Esra KETENOĞLU KAYABAŞI; Emine KARASU AVCI
Öğrenme-öğretme sürecine yöntem ve tekniklerin dâhil edilmesi öğretmenlerin yöntem ve teknikleri tanımalarını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Sınıf öğretmenlerinin derslerinde kullandıkları yöntem ve tekniklerin neler olduğunu belirlemektir. Bu çalışma nitel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2016-2017 eğitim-öğretim dönemi bahar yarıyılında Ağrı, Antalya, Gaziantep, Kastamonu, Konya, Sakarya, Şanlıurfa, Şırnak ve Yozgat illerinde çalışmakta olan ve çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 30 Sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri yazışma tekniği uygulanarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda Sınıf öğretmenlerinin Türkçe, Matematik, Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Fen ve Teknoloji derslerinde kullandıkları yöntem ve tekniklerin neler olduğu ve bu yöntem ve teknikleri kullanırken dikkat ettikleri konular tespit edilmiştir. Sınıf öğretmenleri en fazla Fen ve Teknoloji ve Hayat Bilgisi derslerinde yöntem ve teknik kullandıklarını ifade etmişlerdir. Sınıf öğretmenleri Türkçe dersinde sıklıkla anlatım, soru-cevap, drama ve tartışmayı; Matematik dersinde anlatım, soru-cevap ve problem çözmeyi; Hayat Bilgisi dersinde anlatım, soru-cevap ve rol oynamayı; Sosyal Bilgiler dersinde anlatım, soru-cevap ve dramayı; Fen ve Teknoloji dersinde ise deney, soru-cevap ve anlatımı kullandıklarını belirtmişlerdir. Bu yöntem ve teknikleri kullanma nedenlerini öğrencilerin seviyesine, ilgi ve ihtiyaçlarına uygun olması durumları ile ilişkilendirmişlerdir. Sınıf öğretmenleri yöntem ve teknikleri kullanmada genel anlamda kendilerini yeterli görmektedirler.
SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ TOPLUMSAL SORUNLARIN TESPİTİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİ
(2016-12-01) Emine KARASU AVCI; Bilgin Ünal İBRET; Serpil RECEPOĞLU
Bu araştırmada, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının toplumsal sorunların tespitine yönelik görüşlerini ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2014-2015 eğitimöğretim döneminde öğrenim görmekte olan Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 4. sınıf öğrencilerinden 73 gönüllü öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarına göre toplumsal sorunların neler olduğu ve bu sorunların hangi nedenlerden kaynakladığı, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının öğrenim görmekte oldukları Sosyal Bilgiler Öğretmenliği programının toplumsal sorunların çözümünde nasıl bir rolü olduğu ve Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının toplumsal sorunların çözümüne yönelik önerilerinin neler olduğu ortaya konulmaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bakıldığında Sosyal Bilgiler öğretmen adayları toplumsal sorunları sırasıyla eğitim, çevre kirliliği, işsizlik, terör, değerlerin kazandırılmaması, demokrasi, kültürel yozlaşma, adalet, trafik, dil, din, ırk ve cinsiyet ayrımı, şiddet (kadın, spor, hayvan), medya ve basın özgürlüğü olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmen adayları bu sorunlara çözüm önerisi olarak; topluma değerlerin kazandırılması, bireylerin bilinçlendirilmesi ve eğitim sisteminin düzenlenmesi gerektiği gibi öneriler getirmişlerdir.
Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Vatanseverlik Değerinin Kazandırılmasına Yönelik Görüşleri
(2017-03-01) Bilgin Ünal İBRET; Emine KARASU AVCI; Ahmet Ali AVCI
Sosyal Bilgiler dersi, ilkokul ve ortaokul düzeyinde çocuklara değerler eğitiminin verildiği derslerden biridir. Vatanseverlik değeri de, Sosyal Bilgiler dersinde kazandırılması gereken değerlerdendir. Bu çalışma, Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin vatanseverlik değerine ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Kastamonu il merkezinde görev yapan 28 Sosyal Bilgiler öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veriler Sosyal Bilgiler öğretmenleri ile yarı yapılandırılmış görüşme yapılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar şunlardır: Sosyal Bilgiler öğretmenleri vatanseverlik değerini en çok İnsanlar, Yerler ve Çevreler öğrenme alanı 7. sınıf Ülkemizde Nüfus ünitesinde verildiğini, vatanseverlik değerini kazandırırken en fazla gösteri yöntemini kullandıklarını belirtmişlerdir. Sosyal Bilgiler ve vatanseverlik arasındaki ilişkiyi Sosyal Bilgiler dersinin iyi insan yetiştirme ve Sosyal Bilgiler dersinin tanıtma amacının olması ve bu dersin içeriğinin vatanseverlik değeri ile ilgili olması ile açıklamışlardır. Sosyal Bilgiler öğretmenleri vatanseverliği, vatanını ve milletini sevmek olarak düşünmektedirler. Vatanseverlik değerinin önemini, toplumsal düzeni ve devamlılığı sağlamak, bilinçli bireyler yetiştirmek ve ülkemizin gelişmesini sağlamak şeklinde ifade etmektedirler
Tarihi Kahramanların Değerler Eğitiminde Rol Model Olarak Kullanılmasına İlişkin Ortaokul Öğrencilerinin Algıları
(2019-12-01) Melike FAİZ; Emine KARASU AVCI
Tarihi kahramanlar hem kişilikleriyle hem de toplumsal hayata olan katkılarıyla insanlık tarihinde önemli yer edinmiş şahsiyetler olarak tanımlanabilir. Bilim insanları, sanatçılar, politikacılar ve toplum liderleri önemli tarihi kahramanlardır. Tarihi süreçte toplumlar ihtiyaç duyduğu insan modelini oluşturmak için bu tarihi kahramanlardan faydalanmışlardır. Tarihi kahramanlar değer öğretiminin somutlaştırılmasında etkilidir. Eğitim sistemlerinde değerlerin aktarılmasında tarihi kahramanların önemli bir yeri olduğu söylenebilir. Tarihi kahramanlar yoluyla değerler öğrencilere somutlaştırılarak kazandırılabilir. Bu araştırmada 5., 6. ve 7.sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'nda yer alan değerler ile hangi tarihi kahramanları ilişkilendirdikleri tespit edilmiştir. Araştırma nitel modelde tasarlanmış olup bir durum çalışmasıdır. Öğrenciler Sosyal Bilgiler derslerinde hem tarihi kahramanları hem de değerleri öğrenmektedirler. Araştırma 2017-2018 eğitim-öğretim yılı bahar yarıyılında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Sosyal Bilgiler dersini alan 5., 6. ve 7.sınıf öğrencileri tercih edildiği için araştırmanın örneklem türü uygun örnekleme yöntemidir. Bu doğrultuda 5., 6. ve 7.sınıf öğrencilerine Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'ndaki değerleri tarihi kahramanlar ile ilişkilendirmeleri istenmiştir. Elde edilen veriler betimsel analizi yolu ile çözümlenmiştir. Buna göre 5., 6. ve 7.sınıf öğrencileri değerler ile en fazla Hz. Muhammed (s.a.v.) ile Mustafa Kemal Atatürk'ü ilişkilendirmişlerdir. Ayrıca öğrencilerin değerleri hem yerel hem de evrensel tarihi kahramanlarla ilişkilendirdikleri de görülmektedir.
THE VIEWS ABOUT THE GRADUATE PROGRAM OF SOCIAL STUDIES TEACHING OF THE CANDIDATES OF SOCIAL STUDIES TEACHER
(2017-09-01) Emine KARASU AVCI
Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin yetiştirilmesinde Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı ile ilgili görüşlerinin neler olduğunu ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 1. ve 4. sınıfta okuyan 137 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu yoluyla toplanan veriler betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırmada öğretmen adayları Sosyal Bilgileri, toplumsal yönüne ve sosyal bilimlerle ilişkisine dayanarak tanımlamışlardır. Sosyal Bilgilerin amacını her iki sınıf düzeyinde öğretmen adayı da vatandaşlık bilinci kazandırmak olarak belirtmektedirler. Öğretmen adaylarının Sosyal Bilgiler programından ortak beklentileri öğretmen adaylarını yeterli hale getirmesidir. Öğretmen adayları genel olarak Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı derslerinin bölüme uygun dersler olduğunu ancak derslerin öğrencilere aktarımı konusunda problem yaşadıklarını ve programda gereksiz dersler bulunduğunu ifade etmektedirler. Ayrıca öğretmen adayları derslerde en çok kullanılan yöntemin anlatım yöntemi olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmen adayları, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı ile ilgili sosyal etkinliklerin düzenlenmesi, derslerde farklı yöntem ve tekniklerin kullanılması ve ezberci eğitim-öğretim anlayışından uzaklaşılmasını önermişlerdir. Araştırmada öğretmen adaylarının görüşlerinin genel anlamda sınıf düzeylerine göre farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Araştırmada öğretmen adaylarının görüşlerinden yola çıkılarak öneriler ileri sürülmüştür
TOPLUMSAL KİMLİĞİN OLUŞUMUNDA SOSYAL BİLGİLER DERSİNİN ROLÜNÜN İNCELENMESİ: SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI (1968, 1998, 2005)
(2018-04-01) Bilgin Ünal İBRET; Emine KARASU AVCI
İnsanın toplumsal bir varlık olması onu toplumsal hayatla ilişki içindeolmaya zorlamaktadır. Toplum bireylerin ihtiyaçlarına cevap verirken aynızamanda bireylerden birtakım beklentiler içerisindedir. Toplumun bubeklentileri bireylerde toplumsal bir kimlik geliştirir. Toplumların eğitimsistemlerinin bu amaca hizmet ettiği görülür. Bu araştırma toplumsalkimliğin oluşumunda Sosyal Bilgiler dersinin rolünü incelemek amacıylagerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilen buaraştırmada 1968, 1998 ve 2005 Sosyal Bilgiler dersinin amaçlarıincelenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Bunagöre Sosyal Bilgiler öğretim programlarının amaçlarında toplumsal kimlikoluşumuna en çok millet olma bilinci, vatan bilinci, devlet bilinci, hukukkuralları, vatandaşlık bilinci, toplumsal bütünlük/uyum ve toplumsaldeğerler kategorilerinin katkı sağladığı tespit edilmiştir. 1998 SosyalBilgiler dersinin amaçlarında toplumsal kimlik diğer iki programa göredaha fazla vurgulanmaktadır. Bu programı sırasıyla 1968 ve 2005 SosyalBilgiler dersinin amaçlarını takip etmektedir. 2005 Sosyal Bilgilerprogramının amaçlarında toplumsal kimliğin oluşumuna ilişkin ifadelerinyanı sıra bireye yönelik ifadelerinde yer aldığı görülmektedir.